Τα τρόφιμα αμέσως μετά την αγορά τους, πρέπει να τα αποθηκεύουμε σωστά, τηρώντας πάντα τους κανόνες σωστής αποθηκευτικής πρακτικής. Η σωστή αποθήκευση προφυλάσσει τα τρόφιμα από τη γρήγορη ανάπτυξη μικροβίων, τις πιθανές επιμολύνσεις και την υποβάθμιση της ποιότητας.
Ας δούμε πως θα συντηρήσουμε και θα αποθηκεύσουμε τα τρόφιμα μας σωστά, διατηρώντας τα όσο τον δυνατόν περισσότερο χρόνο.
Τα τρόφιμα αποθηκεύονται και συντηρούνται με 3 τρόπους: στο ψυγείο, στον καταψύκτη και στο ντουλάπι.
Ψυγείο
Το ψυγείο είναι από ένας από τους βασικότερους τρόπους συντήρησης και αποθήκευσης. Το ψυχρό του κλίμα ευνοεί όχι μόνο την συντήρηση αλλά και την παράταση ζωής των τροφίμων, παρόλα αυτά για να τα διατηρήσουμε σωστά υπάρχουν ορισμένοι «κανόνες» που θα πρέπει να ακολουθούμαι κατά γράμμα.
– Θα πρέπει να διατηρούμε το ψυγείο μας στη σωστή θερμοκρασία ώστε να αποφεύγεται η ανάπτυξη βακτηριδίων. Ιδανικά η θερμοκρασία της συντήρησης θα πρέπει να είναι μεταξύ 0°C – 5°C βαθμούς Κελσίου ανάλογα την εποχή και Σχετική Υγρασία 75%.
– Θα πρέπει να το διατηρούμε καθαρό και χωρίς οσμές γι’ αυτό θα πρέπει να το καθαρίζουμε ανά τακτά χρονικά διαστήματα με ξύδι.
– Δεν θα πρέπει να ανοιγοκλείνουμε την πόρτα του ψυγείου αλλά και να το παραφορτώνουμε διότι εμποδίζεται η κυκλοφορία της ψύξης. Βασικό ρόλο παίζει η διάταξη τροφίμων έτσι ώστε να εξασφαλίσουμε την ομαλή ροή ψύξης.
Πως θα τοποθετήσουμε τα τρόφιμα στο ψυγείο.
– Στο επάνω ράφι τοποθετούμε τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
– Στο μεσαίο ράφι τοποθετούμε τα τρόφιμα ψυγείου.
– Στο κάτω ράφι τοποθετούμε τα λαχανικά και τα φρούτα.
– Στα ειδικά κάτω συρτάρια τοποθετούμε τα ωμά κρέατα.
– Στα υπόλοιπα ράφια όπως της πόρτας διατηρούμαι τρόφιμα που χρειάζονται ελαφριά ψύξη.
Συμβουλές συντήρησης των Τροφίμων για αποθήκευση στο ψυγείο.
– Πάντα ελέγχουμε την ημερομηνία λήξης των τροφίμων και τα τοποθετούμε στις μπροστά θέσεις έτσι ώστε να μην τα ξεχνάμε.
– Μεταφέρουμε τα ανοιγμένα κονσερβοποιημένα τρόφιμα σε καθαρά γυάλινα ή πλαστικά δοχεία αποθήκευσης, έτσι ώστε να αποφεύγεται η οξείδωση τους και να παρατείνεται ο χρόνος συντήρησης και αν χρειαστεί τα καλύπτουμε με ελαιόλαδο.
– Δεν αποθηκεύουμε τρόφιμα χωρίς να τα καλύψουμε με μεμβράνη ή να τα κλείσουμε ερμητικά σε ειδικά σκεύη, διαφορετικά θα αλλοιωθούν πολύ εύκολα και το ψυγείο μας θα έχει άσχημες οσμές.
– Αν περισσέψει φαγητό, το αφήνουμε να κρυώσει καλά και το κλείνουμε σε δοχείο συντήρησης. Αν θέλουμε να το χρησιμοποιήσουμε, βγάζουμε την μερίδα που επιθυμούμε, δεν πρέπει να επαναψύξουμε το φαγητό που διατηρείται στο ψυγείο πάνω από μια φορά.
– Τα μαγειρεμένα φαγητά όπως ρύζι και ζυμαρικά διατηρούνται 1 μόλις ημέρα στο ψυγείο ενώ τα λαδερά και το κρέας έως και 3-4 ημέρες.
Φρούτα και Λαχανικά
Υπάρχουν μερικά φρούτα και λαχανικά που παράγουν μια ουσία το αιθυλένιο, το οποίο προκαλεί ωρίμανση σε μερικά ευαίσθητα φρούτα και λαχανικά, έτσι θα πρέπει να τα αποθηκεύουμε χωριστά έτσι ώστε να παρατείνουμε τον χρόνο ζωή τους.
Φρούτα και λαχανικά που παράγουν αιθυλένιο:
Μπανάνες, μήλα, αβοκάντο, ακτινίδια, βερίκοκα, νεκταρίνια, ροδάκινα, δαμάσκηνα, πεπόνια, ντομάτες, αχλάδια.
Φρούτα και λαχανικά ευαίσθητα στο αιθυλένιο:
Καρότα, αγγούρια και πράσινα μυρωδικά και λαχανικά.
Τα λαχανικά που δεν πρέπει να αποθηκεύονται στο ψυγείο γιατί χαλάει η γεύση τους αλλά και μπορεί να προκληθεί χημική αλλοίωση στην σύστασή τους είναι τα εξής:
Πατάτες, κρεμμύδια, σκόρδα, μελιτζάνες, γλυκοπατάτες και κολοκύθια με σκληρή και χοντρή φλούδα.
Γαλακτοκομικά
Γάλα, γιαούρτι, κρέμα γάλακτος και κρέμες διατηρούνται από 4-10 μέρες μετά το άνοιγμά τους και καλά κλεισμένα στο ψυγείο.
Τυριά
Τα κίτρινα και μαλακά τυριά θα πρέπει να καταναλώνονται εντός 15 ημερών όταν τα αγοράζουμε σε κομμάτι ή αφού ανοιχτούν.
Τυριά άλμης
Τη φέτα μας τη βάζουμε σε δοχείο που κλείνει καλά και για καλύτερα αποτελέσματα τη συντηρούμε σε άλμη. Γενικά, πάντως, φροντίζουμε να καταναλώνουμε γρήγορα το τυρί μας.
Σκληρά τυριά
Όσο πιο σκληρά είναι τα τυριά τόσο περισσότερο διατηρούνται, αρκεί να είναι σωστά αποθηκευμένα και ερμητικά κλειστά. Τυλίγουμε το τυρί μας με κάποιο πορώδες υλικό έτσι ώστε να μπορεί να «αναπνεύσει» και αποφεύγουμε το αλουμινόχαρτο και το στενό τύλιγμά του με πλαστική μεμβράνη. Αν δεν αφήσουμε στο τυρί μας αρκετό οξυγόνο, θα στεγνώσει και θα ξεραθεί σύντομα.
Αυγά και βούτυρο
Τ” αυγά διατηρούνται από 3-5 εβδομάδες στο ψυχρότερο μέρος του ψυγείου, αρκεί να μην έχουν ραγίσματα ενώ το βούτυρο που δεν έχει ανοιχτεί μπορεί να διατηρηθεί για περίπου 4 μήνες και στην κατάψυξη για 1 χρόνο.
Κρέας και Ψάρι
Τα βγάζουμε από το χαρτί και την συσκευασία τους για να τα αποθηκεύσουμε. Διατηρούνται ανάλογα από 1-3 ημέρες.
Η κατάψυξη
Η θερμοκρασία της κατάψυξης θα πρέπει να είναι μεταξύ -16°C με -18°C βαθμούς Κελσίου. Στην κατάψυξη μπορούμε να αποθηκεύσουμε λαχανικά, κρέας, πουλερικά, ψάρια και μαγειρεμένα τρόφιμα. Σε γενικές γραμμές ισχύει ότι και για την συντήρηση στο ψυγείο.
Βασικός κανόνας είναι ότι τα κατεψυγμένα τρόφιμα απαγορεύεται μετά την απόψυξη τους να καταψυχθούν εκ νέου.
Κρέατα και Ψάρια
– Το μοσχαρίσιο κρέας διατηρείται στην κατάψυξη για 6 μήνες ενώ το βοδινό για 1 χρόνο.
– Το χοιρινό για 4-6 μήνες
– Τα αρνί και το κατσίκι για 3 μήνες.
– Τα πουλερικά για 6 μήνες.
– Ο κιμάς και τα μικρά κομμάτια κρέατος για 3 μήνες.
– Ψάρια και όστρακα για 3-4 μήνες.
Το μαγειρεμένο φαγητό
Αν θέλουμε να διατηρήσουμε το μαγειρεμένο φαγητό στην κατάψυξη, το βάζουμε σε αεροστεγή δοχεία και το διατηρούμε για 2-4 μήνες.
Λαχανικά και φρούτα
Τα χωρίζουμε σε μικρές ποσότητες, έτσι ώστε να χρησιμοποιούμε την επιθυμητή ποσότητα κάθε φορά και τα αποθηκεύουμε σε σακουλάκια, πάνω στα οποία σημειώνουμε την ημερομηνία αποθήκευσης. Ο χρόνος ζωής στα λαχανικά μπορεί να φτάσει μέχρι και 1 χρόνο.
Ψωμιά και ζύμες
Μπορούμε στην κατάψυξη εκτός από τις ζύμες να αποθηκεύσουμε και το ψημένο ψωμί σε φέτες, μόλις το ζεστάνουμε θα είναι σαν φρέσκο.
Το ντουλάπι
Το ντουλάπι είναι ένας βασικός χώρος φύλαξης και αποθήκευσης των τροφίμων. Όσπρια, άλευρα, ζυμαρικά, ξηρές τροφές, αποξηραμένες τροφές, και άπειρα συσκευασμένα προϊόντα διατηρούνται στα ντουλάπια για αρκετούς μήνες.
Παρότι θεωρείται ένας εύκολος τρόπος αποθήκευσης, υπάρχουν κανόνες φύλαξης, όχι μόνο για την σωστή υγιεινή, αλλά και για την παράτασης ζωής των αποθηκευμένων τροφίμων.
– Φροντίζουμε τα ντουλάπια μας να είναι καθαρά, χωρίς υγρασίες ώστε να δημιουργούμε ένα ξηρό, δροσερό και χωρίς οσμές περιβάλλον. Φυλάμε τα συσκευασμένα τρόφιμα και τα μπουκάλια σε ντουλάπια που κλείνουν και που δεν τα «χτυπάει» απευθείας ο ήλιος. Για να αποφύγουμε την υγρασία, δεν κρατάμε τρόφιμα μέσα σε ντουλάπια από τα οποία περνά κάποιος σωλήνας νερού ή αποχέτευσης και γενικά αποφεύγουμε το ντουλάπι κάτω από τον νεροχύτη.
– Τα προϊόντα, δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με το δάπεδο ή τους τοίχους – απόσταση τουλάχιστον 10cm.
– Αποθηκεύουμε τα τρόφιμα χωρισμένα σε ομάδες και ερμητικά κλειστά σε βάζα ή σακούλες. Κάθε φορά που ψωνίζουμε ποσότητες από ένα είδος, βγάζουμε στο τραπέζι της κουζίνας τις συσκευασίες που υπήρχαν ήδη στο ντουλάπι, τοποθετούμε στο βάθος τα πιο φρέσκα τρόφιμα και προς τα έξω τα πιο παλιά.
– Αν έχουμε ντουλάπια κάτω από το καλοριφέρ ή πάνω από την ηλεκτρική κουζίνα καλύτερα να μην αποθηκεύουμε σε αυτά ευπαθή τρόφιμα, αλλά να βάζουμε τα χαρτικά και τα είδη που δεν χαλάνε εύκολα, όπως π.χ. ζυμαρικά. Για κάθε βαθμό θερμοκρασίας πάνω από τους 10° C, ο χρόνος ζωής των συσκευασμένων τροφίμων μειώνεται κατά 50 τοις εκατό. Επάνω στις συσκευασίες των τροφίμων υπάρχει οδηγία για τη σωστή τους συντήρηση, η οποία αφορά συνήθως στη θερμοκρασία που πρέπει να υπάρχει στο χώρο.
– Πετάμε τα τρόφιμα που έχουν λήξει ή έχουν γεμίσει παράσιτα, έτσι ώστε να αποφεύγεται η ανάπτυξη ζωυφίων ή άλλων ανεπιθύμητων οργανισμών.
– Δεν ξεχνάμε ότι μερικά προϊόντα μπορούν να αποθηκεύονται στα ντουλάπια μέχρι το άνοιγμά τους.
– Επιλέγουμε συσκευασίες που είναι πλαστικές ή γυάλινες και όχι μεταλλικές όσον αφορά τα προϊόντα υψηλής οξύτητας.
– Τροφές όπως οι ελιές, οι σαρδέλες, λιαστές ντομάτες, πρέπει να ανακατεύονται συχνά για να αερίζονται και να προσθέτουμε σε τακτά χρονικά διαστήματα ελαιόλαδο ή άλμη για την καλύτερη συντήρησή τους.
– Πολλές φορές αποξηραμένα φρούτα ή κάποια ζυμαρικά όπως ο τραχανάς ή τα παξιμάδια είναι καλύτερο να τα αποθηκεύονται σε πάνινες σακούλες ώστε να αερίζονται.
– Αποφεύγουμε να αποθηκεύουμε τρόφιμα στα ίδια ντουλάπια που βάζουμε χημικά προϊόντα, όπως τα απορρυπαντικά για το πλυντήριο των πιάτων.
Ελαιόλαδο
Μόλις ανοιχτεί, το ελαιόλαδο μπορεί να ταγκίσει μέσα σε μερικούς μήνες, γι’ αυτό προτιμάμε να το αγοράζουμε σε μικρά μπουκάλια που θα καταναλωθούν άμεσα. Αν αγοράζουμε λάδι σε τενεκέ, φροντίζουμε να το μοιράσουμε σε μικρότερα μπουκάλια, φυλάσοντας τα σε μέρη σκοτεινά και δροσερά, καθώς όσο περισσότερος χώρος μένει στον τενεκέ, τόσο περισσότερο καλύπτεται με αέρα, το οξυγόνο του οποίου οξειδώνει και καταστρέφει το λάδι.
Καστανή ζάχαρη
Προστατεύουμε την καστανή ζάχαρη από το να σκληρύνει, μεταφέροντας την σε ένα αεροστεγές δοχείο, συμπεριλαμβάνοντας και κάτι που θα τη βοηθήσει να διατηρηθεί απαλή, όπως ένα ζαχαρωτό, μια φέτα ψωμί, ένα κομμάτι μήλου, τα οποία απορροφούν την υγρασία.
Αλεύρι
Το πρόβλημα με το αλεύρι είναι ότι μπορεί να κάνουν την εμφάνιση τους μικρά ζουζούνια. Το αλεύρι ολικής άλεσης διατηρείται έως 3 μήνες σε καλά κλεισμένο δοχείο, ενώ το άσπρο αλεύρι περίπου 12 μήνες. Για να εξαφανίσουμε κάθε τέτοια πιθανότητα, βάζουμε το αλεύρι στο ψυγείο.
Μέλι
Μπορεί να διατηρηθεί πολύ καιρό, ακόμη κι αν ανοιχτεί, καθώς τα ένζυμα στο στομάχι των μελισσών δημιουργούν διάφορα υποπροϊόντα που καταπολεμούν τα βακτήρια.
Ζυμαρικά
Φροντίζουμε να μην τα αποθηκεύουμε σε μέρος με υγρασία, καθώς είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε αυτήν. Αν, όταν προσπαθούμε να τα σπάσουμε, λυγίζουν και δε σπάνε αμέσως, είναι μαλακά αντί για τραγανά, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να τα πετάξουμε.
Ρύζι
Για να διατηρηθεί σωστά το ρύζι, το βγάζουμε από την πλαστική συσκευασία και το τοποθετούμε σε πάνινο σακουλάκι για να «αναπνέει». Ρίχνουμε μέσα και μια μικρή χούφτα πιπέρι σε κόκκους που θα διώξουν τα ανεπιθύμητα ζωύφια.
Όσπρια
Για να καταλάβουμε αν τα όσπρια είναι πολυκαιρισμένα, δοκίμαζουμε να τα δαγκώσουμε, αν η σάρκα τους σπάει σαν καραμέλα, τα πετάμε χωρίς δεύτερη σκέψη. Γενικά, πρέπει να διατηρούνται σε πάνινες συσκευασίες, σε ξηρό μέρος και όχι για περισσότερο από 6 μήνες.
Καφές
Για να μη χάσει τη γεύση και το άρωμά του, ο συσκευασμένος καφές καλό είναι να φυλάσσεται στο ψυγείο. Από τη στιγμή που θα τον ανοίξουμε, αδειάζουμε τον υπόλοιπο σε κεραμικό ή αεροστεγές σκεύος, το φυλάμε σε σκοτεινό και δροσερό μέρος και τον καταναλώνουμε μέσα σε 2 εβδομάδες.
Επιμέλεια – Επεξεργασία: Β. Βίνος
