Η ένταξη των ξηρών καρπών στην καθημερινή μας διατροφή, είναι μία συνήθεια που όλοι μας πρέπει να αποκτήσουμε. Οι ξηροί καρποί μπορούν πραγματικά να αποτελέσουν μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής, εάν καταναλώνονται σε μικρές ποσότητες, ως ενδιάμεσο γεύμα. Μεταξύ των ξηρών καρπών, κυρίαρχη θέση κατέχουν τα αμύγδαλα.
Θρεπτικά συστατικά
Βιταμίνη Ε
Είναι ένα σημαντικό αντιοξειδωτικό, που προστατεύει τον οργανισμό από διάφορες εκφυλιστικές ασθένειες και συμβάλλει στην ελάττωση του ρυθμού γήρανσης των κυττάρων.
Μαγνήσιο και κάλιο
Συμβάλλουν στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Η κατανάλωση μικρής ποσότητας ανάλατων ξηρών καρπών μπορεί να επιδράσει θετικά στην υπέρταση.
Πρωτεΐνη
Αποτελεί δομικό συστατικό των μυών, των τριχών και των νυχιών.
Φυτικές ίνες
Είναι σημαντικές για τη ρύθμιση της απορρόφησης λιπιδίων και γλυκόζης στο αίμα, όπως επίσης και την καλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος.
Ασβέστιο και φώσφορος
Συμβάλλουν στη δημιουργία υγιών και γερών οστών και στην πρόληψη της οστεοπόρωσης. Τα αμύγδαλα μπορούν να αποτελέσουν πηγή ασβεστίου σε περιόδους νηστείας όπου το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα δεν καταναλώνονται.
Σίδηρος
Είναι αναγκαίος για την σύνθεση της αιμοσφαιρίνης. Τα αμύγδαλα περιέχουν σίδηρο με χαμηλή απορρόφηση.
Μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα
Είναι τα καλά λιπαρά που συμβάλλουν στη μείωση των λιπιδίων στο αίμα, αν αντικαταστήσουν τα κορεσμένα λιπαρά.
Το αμύγδαλο βγαίνει σε δυο εκδοχές, τη γλυκιά και την πικρή έκδοση, από τις οποίες η πρώτη είναι η βρώσιμη και η δεύτερη χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή του αμυγδαλέλαιου.
Το αμύγδαλο ακόμα επεξεργάζεται και βγαίνει σε διάφορες μορφές, όπως είναι το γάλα από αμύγδαλο, το αλεύρι και το βούτυρο αμυγδάλου.
Θεραπευτικές ιδιότητες
Μείωση της αρτηριακής πίεσης
Οι φυτικές πρωτεΐνες σε συνδυασμό με το κάλιο και το μαγνήσιο βοηθούν στην μείωση της αρτηριακής πίεσης. Αποφεύγουμε τα αλατισμένα αμύγδαλα διότι η υψηλή συγκέντρωση αλατιού στο αίμα είναι υπεύθυνη για την υπέρταση αλλά και γιατί το αλάτι λειτουργεί ως εθιστικό στην κατανάλωση μεγαλύτερης ποσότητας.
Ρίχνει τη χοληστερίνη
Η τακτική κατανάλωση αμυγδάλων ανεβάζει την καλή χοληστερίνη και ρίχνει την κακή, εξαιτίας της υψηλής περιεκτικότητας των καρπών σε πολυακόρεστα και μονοακόρεστα λιπαρά.
Ρυθμίζει το διαβήτη
Οι φυτικές ίνες, οι φυτικές πρωτεΐνες, η βιταμίνη Ε που λειτουργεί ως αντιοξειδωτικό αποφέρουν στη μείωση των επιπέδων της γλυκόζης αίμα, γι’ αυτό και είναι πολύ ωφέλιμη τροφή για όσους πάσχουν από διαβήτη, ενώ η διαχείριση που καταφέρνουν, στις εξάρσεις του ζαχάρου στο αίμα, μετά από κάθε μεγάλο γεύμα, προφυλάσσει ακόμα και από την ανάπτυξη του διαβήτη. Για τη διατήρηση του ζαχάρου σε υγιή επίπεδα, τρώμε μία χούφτα αμύγδαλα πριν από κάθε μεγάλο γεύμα.
Προστατεύει την καρδιά
Τα αμύγδαλα είναι πλούσια σε μαγνήσιο, το οποίο ενισχύει την κυκλοφορία του αίματος και, συνεπώς, του οξυγόνου και των θρεπτικών στοιχείων, σε όλη την έκταση του σώματος. Είναι πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα τα οποία συμβάλλουν στην μείωση της συγκέντρωσης των λιπιδίων στο αίμα, βοηθώντας μ’ αυτό τον τρόπο στη μείωση της χοληστερίνης και στην προστασία της καρδιάς. Οι βιταμίνες, οι πρωτεΐνες και οι φυτικές ίνες που περιέχονται στα αμύγδαλα αποτελούν απαραίτητα στοιχεία για την καλή λειτουργία της.
Ενισχύει την εγκεφαλική λειτουργία
Η βιταμίνη Ε, που περιέχεται στα αμύγδαλα, τα καθιστά μια από τις καλύτερες τροφές για τις γνωστικές λειτουργίες του εγκεφάλου. Ενισχύει την εγκεφαλική εγρήγορση και διατηρεί σε καλά επίπεδα τη λειτουργία της μνήμης.
Επιπλέον, τα ανεβασμένα επίπεδα ψευδάργυρου, προστατεύουν τον εγκέφαλο από τις βλαπτικές λειτουργίες των ελεύθερων ριζών, η δε βιταμίνη Β6, βοηθάει στο μεταβολισμό των πρωτεϊνών, οι οποίες είναι σημαντικές για ανάπλαση των εγκεφαλικών κυττάρων και, τέλος, η φαινυλαλανίνη εμποδίζει την ανάπτυξη της νόσου του Πάρκινσον, ενώ την ίδια στιγμή αυξάνει την παραγωγή χημικών του εγκεφάλου όπως είναι ντοπαμίνη και η αδρεναλίνη.
Ενισχύουν την άμυνα του ανοσοποιητικού
Οι χημικές ουσίες που με φυσικό τρόπο βρίσκονται στον φλοιό των συγκεκριμένων ξηρών καρπών, ενισχύουν την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος κατά των ιών. Αυξάνουν έτσι την φυσική ικανότητα του ανθρώπινου σώματος να παρεμποδίζει τον πολλαπλασιασμό και την εξάπλωση των παθογόνων μικροοργανισμών. Όταν όμως αφαιρεθεί από τα αμύγδαλα η φλούδα τους, τότε η προστατευτική δράση τους μειώνεται δραστικά.
Βοηθάει στην απώλεια βάρους
Η πυκνότητα σε θρεπτικά στοιχεία στα αμύγδαλα, όπως είναι οι φυτικές ίνες, οι πρωτεΐνες και τα μονοακόρεστα λιπαρά, τα κάνουν πολύ καλή τροφή για όσους κάνουν δίαιτα, καθώς προκαλούν εύκολα το αίσθημα του κορεσμού και της ικανοποίησης, με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται λιγότερες τάσεις για λαιμαργία.
Επίσης, η πρωτεΐνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να κάψει θερμίδες κατά τη διαδικασία της χώνεψης. Τέλος, η περιεκτικότητά τους σε Β βιταμίνες και ψευδάργυρο, μειώνει σημαντικά τις λιγούρες για κάτι γλυκό, βοηθώντας έτσι σημαντικά στην απώλεια κιλών.
Καταπολεμούν τη δυσκοιλιότητα
Οι φυτικές ίνες των αμυγδάλων καταπολεμούν και προστατεύουν από τη δυσκοιλιότητα και τα λοιπά εντερικά προβλήματα. Στην περίπτωση που αντιμετωπίζουμε σχετικά προβλήματα πίνουμε πολύ νερό και τρώμε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες. Τα αμύγδαλα, ακόμα, ανακουφίζουν από τις καούρες, εξαιτίας της υψηλής περιεκτικότητας σε έλαια, τα οποία απαλύνουν και ουδετεροποιούν το οξύ του στομάχου.
Δυναμώνουν τα κόκαλα
Οι πλούσιες ποσότητες σε φώσφορο και ασβέστιο, κάνουν τα αμύγδαλα σημαντική τροφή για την δύναμη και πυκνότητα των οστών. Εκτός αυτών, το μαγνήσιο, το μαγγάνιο και το κάλιο που περιέχουν, επίσης ενισχύουν την υγεία και τη δύναμη των οστών.
Τα αμύγδαλα, ακόμα, ελαττώνουν τις ελεύθερες ρίζες που δρουν στο σώμα, οι οποίες παίζουν βασικό ρόλο στην εμφάνιση της οστεροπόρωσης που έρχεται σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Αν θέλουμε να δώσουμε γερές βάσεις και στο μωρό μας, του κάνουμε μασάζ με αμυγδαλέλαιο και θα βοηθήσουμε στην ανάπτυξη ενός γερού σκελετού.
Διατηρεί λαμπερή την επιδερμίδα
Για νεανικό και λαμπερό δέρμα, τα αμύγδαλα είναι ο μεγαλύτερος μας σύμμαχος. Η βιταμίνη Ε, τρέφει το δέρμα και το προστατεύει από την ξηρότητα και την αφυδάτωση, ενώ το μασάζ με αμυγδαλέλαιο προσφέρει σημαντικά σε ένα υγιές δέρμα, αλλά και δρα θεραπευτικά στο ηλιοκαμμένο δέρμα.
Εν αντιθέσει, με άλλα προϊόντα το αμυγδαλέλαιο, δεν αφήνει το δέρμα λιπαρό και δεν φράζει τους πόρους, ενώ οι αντιγηραντικές του ιδιότητες βοηθούν στην αντιμετώπιση των ρυτίδων και των λεκέδων στο δέρμα, που εμφανίζονται με τα χρόνια.
Βοηθούν στην υγεία των μαλλιών
Η περιεκτικότητα του αμύγδαλου σε θρεπτικά συστατικά, ενισχυτικά για την υγεία της τρίχας, το κάνει ιδανικό για την αντιμετώπιση διαφόρων παθήσεων, όπως είναι η πιτυρίδα, η τριχόπτωση και το φριζάρισμα των μαλλιών.
Επιπλέον, ο ψευδάργυρος στα αμύγδαλα ενισχύει την ανανέωση των κυττάρων, δεδομένου ότι η έλλειψη σε αυτό το μέταλλο είναι συχνά η αιτία για τα φαινόμενα αδύναμης τρίχας και τριχόπτωσης.
Ιστορική αναδρομή
Τα αμύγδαλα είναι ο καρπός της αμυγδαλιάς που προέρχεται από τη Μ. Ασία γ’ αυτό και θεωρούνται μεσογειακά. Έγινε γνωστή στην Ελλάδα και ύστερα στην Ιταλία κατά τον 3ο αι. π.χ. Λέγεται μάλιστα ότι η διάδοση της καλλιέργειας της αμυγδαλιάς σε χώρες της Μεσογείου έγινε από Έλληνες και Ρωμαίους.
Σε πολλά μέρη της Ανατολής ήταν γνωστή με το όνομα ”Αθάσια”, από την θασία αμυγδαλίνη που τιμούσαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι.
Ιστορικά κείμενα μας διδάσκουν επίσης ότι ο πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης χρησιμοποιούσε γλυκά και πικρά αμύγδαλα για θεραπευτικούς σκοπούς.
Αμύγδαλα για τους χορτοφάγους
Όσοι απέχουμε από την κατανάλωση ζωικών προϊόντων θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι ξηροί καρποί συνδυασμένοι με όσπρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως φυτικά υποκατάστατα των ζωικών πρωτεϊνών. Επιπλέον, η μεγάλη περιεκτικότητα των αμυγδάλων σε ασβέστιο τους δίνει το πλεονέκτημα να θεωρούνται ιδανικό υποκατάστατο των γαλακτοκομικών προϊόντων για την κάλυψη των αναγκών μας σε ασβέστιο σε περιόδους νηστείας. Μια χούφτα αμύγδαλα μας δίνει τόσο ασβέστιο όσο και ένα μικρό κομμάτι φέτα.
Επίσης, ο συνδυασμός των αμυγδάλων με τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C βοηθά στην καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου που περιέχουν, ιδίως για τα άτομα τα οποία δεν καταναλώνουν κρέας αλλά και σε περιόδους νηστείας όπου τροφές πλούσιες σε σίδηρο, δεν καταναλώνονται.
Αμύγδαλα και εγκυμοσύνη
Η κατανάλωση αμυγδάλων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ιδιαίτερα σημαντική λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας τους σε μαγνήσιο, η πρόσληψη του οποίου είναι ιδιαίτερα σημαντική κατά τη διάρκεια της κύησης. Η δράση του μαγνησίου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης εμποδίζει τη δραστηριότητα της μήτρας με αποτέλεσμα να καταστέλλονται οι συστολές – συσπάσεις. Το χαμηλό μαγνήσιο στο αίμα μπορεί να προκαλέσει σύσπαση των μυών- κράμπες.
Το μαγνήσιο, επίσης, χορηγείται στις εγκυμονούσες, σε συνδυασμό με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της προεκλαμψίας, μιας ασθένειας που χαρακτηρίζεται από πρηξίματα, παρουσία πρωτεϊνών στα ούρα, αυξημένη πίεση του αίματος και μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό. Αυτό είναι πιθανόν να οφείλεται σε κακή αιμάτωση του πλακούντα, του μητρικού ιστού που θρέφει το έμβρυο. Ενδεικτικά η ημερήσια συνιστώμενη δόση μαγνησίου για τις εγκυμονούσες είναι 450mg. Μια εξέταση αίματος μπορεί να διαπιστώσει αν μια γυναίκα έχει ανάγκη από υψηλότερη δοσολογία.
Τα αμύγδαλα επίσης είναι πλούσια σε φυλλικό οξύ το οποίο προστατεύει τα μωρά από βλάβες του νωτιαίου σωλήνα. Σ ‘ αυτή την περίπτωση η πρόληψη μιας πιθανής έλλειψης φυλλικού οξέος είναι θεμελιώδους σημασίας διότι αν σε ένα μωρό κατά την ενδομήτρια ζωή παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα στον νωτιαίο σωλήνα πολλές φορές συνιστάται η διακοπή της κύησης.
Επιπλέον, τα ω-3 λιπαρά οξέα μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης μαθησιακών δυσκολιών στα παιδιά. Κ αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι το 60% του εγκεφάλου μας είναι φτιαγμένο από λίπος και το ένα τρίτο από αυτό είναι ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα. Η αυξημένη πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων μπορεί να βοηθήσει παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες αυξάνοντας ικανότητα μάθησης και συγκέντρωσης.
Τέλος, η βιταμίνη Ε μπορεί να δώσει ώθηση στην γονιμότητα γ’ αυτό και αναφέρεται και ως «αναπαραγωγική βιταμίνη». Για να επηρεάσει όμως τη γονιμότητα πρέπει να λαμβάνεται σε μεγαλύτερες ποσότητες που είναι δύσκολο να προσληφθεί μόνο μέσω της διατροφής. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητη η συμβουλή ενός ειδικού ο οποίος θα συντάξει ένα διαιτολόγιο προσαρμοσμένο στις ανάγκες του καθενός με το κατάλληλο συμπλήρωμα διατροφής.
Συμπερασματικά, η κατανάλωση μικρής ποσότητας ανάλατων αμυγδάλων -10 με 20 – καθημερινά ως ενδιάμεσο σνακ ή θρυμματισμένα σε μία σαλάτα, ή ακόμα σαν πρωινό στο γιαούρτι και στα δημητριακά, αποτελούν ιδανική τροφή ρύθμισης βάρους αλλά και πρόληψης καρδιαγγειακών και άλλων εκφυλιστικών παθήσεων.
Επιμέλεια – Επεξεργασία: Βεατρίκη Βίνος
