Το ψυγείο αποτελεί τον ιδανικό χώρο αποθήκευσης των τροφίμων, αλλά δυστυχώς οι χώροι του, δεν μπορούν να μας προστατεύσουν από ορισμένα παθογόνα μικρόβια, που προκαλούν τροφικές δηλητηριάσεις, αφού εκεί, συγκεντρώνονται βακτήρια σε επίπεδα έως και 785 φορές υψηλότερα από το όριο ασφαλείας.
Ωστόσο η θερμοκρασία του ψυγείου δεν είναι ίδια παντού στο εσωτερικό του. Θα πρέπει να είναι ρυθμισμένη μεταξύ 1,5 – 4,5 βαθμούς Κελσίου. Βεβαιωνόμαστε ότι δεν είναι πάρα πολύ κρύο διότι τα λαχανικά μας θα παγώσουν, αλλά ούτε πολύ ζεστό διότι θα αναπτυχθούν βακτήρια.
Πιο συγκεκριμένα:
♦ 2 °C στο χαμηλότερο ράφι, που είναι και το πιο ψυχρό σημείο του ψυγείου
Στο χαμηλότερο ράφι, στα ειδικά συρτάρια, τοποθετούμε τα φρούτα και τα λαχανικά, όπου έχουμε φροντίσει να είναι άπλυτα. Τα φρούτα πρέπει να τοποθετούνται μέσα στο συρτάρι χωρίς συσκευασία. Τα λαχανικά πρέπει να είναι τοποθετημένα σε ειδικές σακούλες και διαχωρισμένα από τα φρούτα, διότι τα δεύτερα εκπέμπουν μια ουσία που ονομάζεται αιθυλένιο και τα κάνει να χαλάνε γρηγορότερα. Ορισμένα λαχανικά, μπορεί να αφήνουν οσμές, και έτσι να επηρεαστεί η γεύση η δικιά τους αλλά και των υπόλοιπων τροφίμων. Ένα κουτί μαγειρική σόδα στο ψυγείο, βοηθάει να αποφευχθεί η μεταφορά οσμής και γεύσης.
♦ 5 °C στο μεσαίο ράφι
Στο αμέσως επόμενο ράφι, τοποθετούμε τα τρόφιμα υψηλού κινδύνου όπως είναι το κρέας, τα πουλερικά και τα θαλασσινά σε στεγανά ή σκεπασμένα δοχεία, για να εμποδίσουμε την διαρροή υγρών σε άλλα τρόφιμα.
♦ 8°C στο ψηλότερο ράφι
Τρόφιμα όπως αυγά, γάλα, τυριά, γιαούρτι, αλλαντικά, κέικ, περισσεύματα τροφών καθώς και προϊόντα που φέρουν την επισήμανση «Διατηρείται στο ψυγείο μετά το άνοιγμα», τα τοποθετούμε στα δυο ψηλότερα ράφια του ψυγείου.
♦ 10-15 °C στα ράφια, στην πόρτα του ψυγείου
Τέλος, στα ράφια στην πόρτα του ψυγείου, τοποθετούμε τρόφιμα όπως βούτυρο, μουστάρδα, αναψυκτικά και ποτά.
Μυστικά συντήρησης:
Το μαρούλι και το σπανάκι τα τοποθετούμε σε πλαστικές σακούλες αεροστεγώς κλεισμένες για να διατηρούν την υγρασία τους, χωρίς όμως να πιέζονται ασφυκτικά, γιατί θα μαραθούν πιο γρήγορα. Πρέπει να καταναλώνονται μέσα σε 1-2 μέρες από την αγορά τους για να είναι εξασφαλισμένη η φρεσκάδα και για να παίρνουμε όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Ωστόσο, αν είναι να τα αποθηκεύσουμε, ο καλύτερος τρόπος για να παρατείνουμε το χρόνο ζωής τους είναι να τα τυλίξουμε, άπλυτα, σε χαρτί κουζίνας, ώστε να απορροφήσει την επιπλέον υγρασία, η οποία θα τα έκανε να σαπίσουν γρήγορα. Αφού τα τυλίξουμε, τα βάζουμε σε μια πλαστική σακούλα και τα διατηρούμε στο ψυγείο.. Θυμόμαστε να απομακρύνουμε τα χαλασμένα φύλλα από το ματσάκι πριν τα αποθηκεύσουμε και να βάζουμε κάθε είδος σε διαφορετική σακούλα.
Τα λαχανικά με βολβούς, όπως τα καρότα, πρέπει να μπαίνουν σε σακούλες με τρύπες, ώστε να «αναπνέουν».
Μπορούν να διατηρηθούν στο ψυγείο έως και πέντε μήνες, εάν έχουν αποθηκευτεί σωστά. Βεβαιωνόμαστε ότι είναι στεγνά πριν τα βάλουμε στο ψυγείο, ειδικά αν τα αγοράζουμε μέσα σε πλαστικές σακούλες.
Για να αυξήσουμε τον χρόνο ζωής των καρότων, αρκεί να τους κόψουμε το κοτσάνι πριν τα τοποθετήσουμε στο ψυγείο.
Μπρόκολο. Πρέπει να καταναλωθεί μέσα σε 4-5 μέρες από τη στιγμή που θα το βάλετε στο ψυγείο – χωρίς να το πλύνετε και κλεισμένο σε σακούλα
Μπρόκολο και Κουνουπίδι:
Κουνουπίδι: Αντέχει έως 1 εβδομάδα στο ψυγείο, αρκεί να μην έχει πλυθεί και να είναι κλεισμένο μέσα σε πλαστική σακούλα.
Ντομάτες: Οι ντομάτες χάνουν λίγη από τη γεύση τους όταν τις βάζουμε στο ψυγείο. Προτιμότερο είναι να τις αποθηκεύουμε σε δροσερό σημείο. Θα κρατήσουν περισσότερο εάν τις βάλουμε με το κοτσάνι προς τα κάτω.
Αν δεν τις καταναλώνουμε σε σύντομο χρονικό διάστημα, αλλάζουμε τους θέση μέσα στο μπολ, για να αποφύγουμε τον τραυματισμό τους.
Σπαράγγια. Τα αποθηκεύουμε στο ψυγείο χωρίς να τα πλύνουμε. Τυλίγουμε τους ανθούς με βρεγμένο χαρτί κουζίνας και τους σφραγίζουμε σε μια πλαστική σακούλα, για να απορροφούν την υγρασία. Αντέχουν 3 ημέρες. Τις πράσινες και τις κόκκινες τις φυλάμε σε πλαστική σακούλα: οι πράσινες θα αντέξουν για 1 εβδομάδα περίπου, ενώ οι κόκκινες πρέπει να καταναλώνονται εντός 3-4 ημερών. Οι φρέσκες, καυτερές πιπεριές πρέπει να τυλίγονται με χαρτοπετσέτα ή ρολό κουζίνας. Παντζάρια: Κόβουμε τα κοτσάνια έως δύο εκατοστά από τους καρπούς και, χωρίς να τα πλύνουμε, τα τοποθετούμε σε δοχείο που κλείνει αεροστεγώς ή σε πλαστική σακούλα. Αντέχουν έως 3 εβδομάδες. Πατάτες: Τις φυλάμε σε σκοτεινό, δροσερό αλλά και στεγνό μέρος που δεν θα αφήσει τον καρπό της να εκτεθεί στον ήλιο δημιουργώντας την επικίνδυνη ουσία για τον ανθρώπινο οργανισμό σολανίνη. Για να μην φυτρώσουν οι πατάτες, τις τοποθετούμε σε χάρτινη σακούλα, μαζί με ένα μήλο. Κρεμμύδι: Το ξηρό κρεμμύδι μπορεί να αντέξει έως 1 μήνα σε δροσερό, ξηρό χώρο, με καλή κυκλοφορία του αέρα. Όταν το κόψουμε, το βάζουμε σε πλαστικό σακουλάκι και το τοποθετούμε στο ψυγείο. Θα αντέξει έως 3 ημέρες. Αχλάδια: Έχουν την καλύτερη γεύση όταν τα αγοράζει κανείς «γινομένα» και τα καταναλώνει αμέσως. Ο γενικός κανόνας είναι πως η δροσιά επιβραδύνει την ωρίμανσή τους και η ζέστη την επιταχύνει. Το ιδανικό είναι να τα αφήσουμε πρώτα να ωριμάσουν σε θερμοκρασία δωματίου και μετά να τα βάζουμε στο ψυγείο, χωρίς να τα πλύνουμε. Θα αντέξουν 1-2 εβδομάδες. Μανταρίνια: Τα μανταρίνια αντέχουν για δύο μέρες σε δροσερό, σκοτεινό χώρο εκτός ψυγείου – και έως δύο εβδομάδες εντός ψυγείου. Γκρέϊπ φρουτ: Δεν χρειάζονται ψυγείο εάν πρόκειται να καταναλωθούν εντός μίας εβδομάδας Λεμόνια: Δεν χρειάζονται ψυγείο για δύο εβδομάδες περίπου. Εάν τοποθετηθούν στον κάδο των λαχανικών του ψυγείου αντέχουν έως 6 εβδομάδες. Σταφύλια: Χρειάζονται οπωσδήποτε ψυγείο. Τα πλένουμε καλά όταν έρθει η ώρα να τα φάμε ή να φτιάξουμε κάποιο γλυκό. Αβοκάντο: Τα βάζουμε στο ψυγείο, αφού πρώτα τα αφήσουμε να ωριμάσουν σε ζεστό, υγρό περιβάλλον. Θα ξέρουμε πως είναι ώριμα, εάν είναι μαλακά. Μπανάνες: Δε τις βάζουμε ποτέ σε πλαστική σακούλα ούτε στο ψυγείο, αλλά τις αφήνουμε εκτεθειμένες στον αέρα του δωματίου. Θα εξακολουθήσουν να ωριμάζουν έως ότου τις φάμε. Το πόσο θα αντέξουν εξαρτάται από τόσο πράσινες ήταν όταν τις αγοράσαμε. Για να επιταχύνετε την ωρίμανσή τους, τις βάζουμε σε μία χάρτινη σακούλα μαζί με ένα μήλο ή μία ντομάτα. Το αέριο αιθυλένιο που αυτά παράγουν θα ωριμάσει πιο γρήγορα τις μπανάνες. Για να μην μαυρίζουν οι μπανάνες, τις χωρίζουμε μία-μία ή τυλίγουμε το τμήμα που ενώνονται με σελοφάν και αφήνουμε το υπόλοιπο τμήμα ακάλυπτο, γιατί οι μπανάνες πρέπει να αερίζονται. Ακτινίδια: Tα αφήνουμε να ωριμάσουν 3-5 μέρες σε θερμοκρασία δωματίου. Τα ώριμα ακτινίδια μπορούν να αποθηκευτούν στο ψυγείο για λίγες μέρες. Αν πρέπει να παρατείνουμε την διάρκεια της αποθήκευσης, τα βάζουμε σε πλαστική σακούλα – θα αντέξουν 2-3 εβδομάδες. Πρακτικές συμβουλές: ♣ Σημαντικό ρόλο στην καλή συντήρηση των φρούτων και των λαχανικών μας, έχει η προσοχή κατά την αγορά τους. Έτσι τα φρούτα που επιλέγουμε πρέπει να προσέχουμε να είναι σφιχτά και χωρίς διακοπές στην φλούδα τους, να μην έχουν μώλωπες από χτυπήματα και να έχουν το κατάλληλο χρώμα ανάλογα την επιλογή μας. Αντίστοιχα για τα φυλλώδη λαχανικά, πρέπει να προσέχουμε να μην έχουν αλλοιωμένα φύλλα με μαύρο χρώμα και να είναι ζωντανά με ζωηρό χρώμα. ♣ Το πλύσιμο των φρούτων και των λαχανικών πριν τα βάλουμε στο ψυγείο, δεν τους κάνει απαραιτήτως καλό. Αντιθέτως, είναι επιβεβλημένο πριν τα καταναλώσουμε, ακόμα κι αν πρόκειται να τα ξεφλουδίσουμε. Καλό είναι επίσης να τα στεγνώνουμε αμέσως μετά, διότι έτσι απομακρύνουμε ακόμα περισσότερα βακτήρια. ♣ Η σωστή συσκευασία επηρεάζει το χρόνο ζωής των φρούτων και των λαχανικών. Η νέα μέθοδος αποθήκευσής τους σε σακούλες με κενό δεν επιτρέπουν τη την εισαγωγή οξυγόνου στο τρόφιμο διατηρώντας υψηλά την υγρασία του και δημιουργώντας συνθήκες ακατάλληλες για την ανάπτυξη των μικροοργανισμών. Σε κάθε σακούλα με κενό αέρος αποθηκεύουμε τόσα τρόφιμα όσα θα χρειαστούμε κάθε φορά για να μη χρειάζεται να επαναλαμβάνουμε συνέχεια την ίδια διαδικασία. ♣ Αν τα λαχανικά μας έχουν αρχίσει να δείχνουν λίγο μαραμένα, λόγω θερμοκρασίας του ψυγείου, ή γιατί έμειναν λίγο παραπάνω στο ράφι μπορούμε εύκολα να τα αναζωογονήσουμε με ένα παγωμένο μπάνιο. Απλά τοποθετούμε τα μαρούλια ή τα μυρωδικά σε ένα μεγάλο μπολ με παγωμένο νερό και το κουνάμε λιγάκι για να τα ζωντανέψουμε. Ένα με δύο λεπτά είναι αρκετά για να δείχνουν νέα και φρέσκα. ♣ Σωστό θα ήταν να μη γεμίζουμε υπερβολικά το ψυγείο μας. Εάν είναι γεμάτο σε σημείο να μην υπάρχει χώρος ανάμεσα στα είδη, ο αέρας δεν μπορεί να κυκλοφορήσει, γεγονός που επηρεάζει την κατανομή της θερμοκρασίας. Εάν αφήσουμενα συσσωρευτεί πάγος, το ψυγείο που δεν κάνει μόνο του απόψυξη, δεν θα λειτουργεί αποδοτικά. Επιπλέον, όταν δημιουργείται πάγος, μειώνεται ο διαθέσιμος χώρος. Κάνουμε τακτικά απόψυξη χρησιμοποιώντας ζεστό νερό με λίγο ξύδι για να απομακρύνουμε τις οσμές. ♣ Το καλοκαίρι ο διακόπτης της θερμοκρασίας πρέπει να ρυθμίζεται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τον χειμώνα. Βεβαιωνόμαστε ότι η πόρτα του ψυγείου είναι πάντοτε καλά κλειστή. Την ανοίγουμε μόνον όταν είναι αναγκαίο και για όσο το δυνατόν μικρότερο χρονικό διάστημα. Συντήρηση στην κατάψυξη: Τα λαχανικά επίσης μπορούν να μπουν στην κατάψυξη ακολουθώντας όμως μια συγκεκριμένη διαδικασία. Υπάρχει η διαδικασία του ¨ζεματίσματος¨ όπου αφού βράσουμε τα λαχανικά για περίπου 5 λεπτά τα βουτάμε σε ένα μπολ με παγωμένο νερό και τα αφήνουμε άλλα 5 λεπτά. Στεγνώνουμε τα λαχανικά πολύ καλά με απορροφητικό χαρτί έτσι ώστε να μη μείνει καθόλου νερό, τα τοποθετούμε σε σακούλες και μετά στην κατάψυξη. Όμως και εδώ χρειάζεται προσοχή: Η συγκεκριμένη όμως διαδικασία δεν ισχύει για όλα τα λαχανικά. Εκτός από το ¨ζεμάτισμα¨ υπάρχουν και λαχανικά τα οποία ακολουθούν διαφορετική διαδικασία πριν την ‘είσοδό’ τους στη κατάψυξη. επιμέλεια – επεξεργασία: Α. Βίνος
Πιπεριές: Τις φυλάμε στο ψυγείο, χωρίς να τις πλύνουμε. 
Σκόρδο: Τα ολόκληρα κεφάλια αντέχουν έως 8 εβδομάδες σε ανοιχτό δοχείο, μακριά από το φως και τη ζέστη. Οι μεμονωμένες σκελίδες μπορεί να χαλάσουν μετά από 1 εβδομάδα.
Μήλα: Τα φυλάμε στο ψυγείο – θα αντέξουν έως έξι εβδομάδες. Δε τα βάζουμε ποτέ μαζί με πράσινα ή φυλλώδη λαχανικά πχ. σπανάκι, μαρούλι.
Πορτοκάλια: Αντέχουν για 2-3 εβδομάδες εντός ψυγείου, ενώ εκτός ψυγείου μπορεί να χαλάσουν σε 3-4 μέρες αν έχει ζέστη. Τα πορτοκάλια που διατηρούνται εκτός ψυγείου είναι λίγο πιο ζουμερά.
*Οι υπερώριμες μπανάνες βοηθούν στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, ενώ οι πράσινες έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα.
Φράουλες: Τις βάζουμε στο ψυγείο χωρίς να τις πλύνουμε, εάν δεν έχουμε πρόγραμμα να τις φάμε αμέσως. Για καλύτερη γεύση, τις αφήνουμε να ξεπαγώσουν πριν τις πλύνουμε και τις σερβίρουμε. Αν έχουν πράσινα σημεία πάνω τους, μπορεί να πικρίζουν. Για να αποφεύγεται η υγρασία στο ψυγείο, τις βάζουμε σε χάρτινη σακούλα ή στρώνουμε από κάτω λίγο χαρτί κουζίνας το οποίο και αντικαθιστούμε σε περίπτωση υγρασίας.
