Γιόγκα σημαίνει επιστροφή στον εαυτό σου. Μαθαίνεις τα όρια σου, επεκτείνεις τους ορίζοντές σου, μπορείς να χαλαρώσεις πραγματικά όντας ο εαυτός σου. Βρίσκεις το χρόνο να θυμηθείς ποιος είσαι, κάτι που ξεχνάς όταν σε παρασύρει η δίνη της καθημερινής έντονης ζωής.
Όπως στο σώμα μας, έτσι και στη ζωή, η αίσθηση της έλλειψης ισορροπίας δεν είναι ευχάριστη υπόθεση. Όταν νιώθεις ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να πέσεις, δεν αισθάνεσαι ασφαλής. Ένας από τους λόγους για τους οποίους η δημοτικότητα της γιόγκα έχει ανέβει στα ύψη είναι ότι σε βοηθάει να αισθανθείς αρμονία, ολοκλήρωση και πληρότητα. Ανακαλύπτοντας το κέντρο σου σε μια στάση της γιόγκα, ασκείσαι στο να βρίσκεις το κέντρο σου και σε άλλους τομείς της ζωής!
Τι είναι η γιόγκα
Πριν 2500 χρόνια ένας συγγραφέας ονόματι Πατάντζαλι έγραψε τη Yoga-sutra, το πρώτο βιβλίο με θέμα τη γιόγκα. Περιέγραψε τη γιόγκα ως chitta – vrtti – nirohdah, που σημαίνει ότι σταματά την περιπλάνηση του νου. “H γιόγκα ηρεμεί το πνεύμα”, αυτός είναι ο συνηθέστερος ορισμός, όπως τον διατυπώνει ο έξοχος δάσκαλος T. K.V. Desikachar: σκοπός της γιόγκα είναι να κατευθύνει το νου αποκλειστικά προς ένα αντικείμενο και να διατηρεί την κατεύθυνση αυτή χωρίς περισπασμούς”.
Το όνομα γιόγκα προέρχεται από τη σανσκριτική λέξη yuj, που μεταφράζεται ως “ενώνω, ενοποιώ, συνδέω”. Όλοι αυτοί οι συνειρμοί υποδηλώνουν την επανένταξη σε ένα σύνολο, την επίτευξη μιας κατάστασης αρμονίας. Άλλες έννοιες του yuj είναι “εστιάζω τη σκέψη μου, συγκεντρώνομαι στον εαυτό μου, διαλογίζομαι βαθιά”, έννοιες που συνδυάζονται τέλεια με τον ορισμό της γιόγκα που περιέχεται στη Yoga-sutra.
Στη Δύση θεωρούμε τη γιόγκα συνώνυμο των διαφόρων στάσεων του σώματος. Η γιόγκα είναι μια πνευματική κατάσταση. Ωστόσο η ηρεμία του νου δεν είναι στόχος χειροπιαστός. Αντιθέτως, η πρόοδος κατά την επιδίωξη μιας στάσης στη γιόγκα είναι μετρήσιμη, είτε ως ευθυγράμμιση, είτε ως άνοιγμα της διάτασης, είτε ως διάρκεια παραμονής στη στάση. Είναι πολύ πιο εύκολο να προσπαθήσεις κάτι απτό -σωματικό και στη συνέχεια να περάσεις σε κάτι άυλο, την ηρεμία του νου. Κατά την πρακτική της γιόγκα αρχίζεις με κάτι γνωστό και κινείσαι προς το άγνωστο, χρησιμοποιώντας το σώμα και την αναπνοή. Με τις στάσεις και την αναπνοή ανοίγεις το σώμα και το νου, κι έτσι γίνεσαι δεκτικός στην υπέροχη εμπειρία της εσωτερικής ηρεμίας.
Ο ανθρώπινος νους έχει την τάση να πλανιέται σε σκέψεις στο παρελθόν ή στο μέλλον, ενώ το ανθρώπινο σώμα υπάρχει μόνο την παρούσα στιγμή. Η Hatha yoga, ένα είδος γιόγκα που τονίζει την εντατική και συνεχή άσκηση, ενθαρρύνει την επίγνωση του σώματος. Η επιστροφή στο σώμα επαναφέρει το νου στο παρόν. Και τότε οι έγνοιες παραμερίζονται και δεν υπάρχουν πια “πρέπει”. Ένας από τους λόγους που κάνουν τη γιόγκα τόσο αναζωογονητική είναι ότι, έστω και για μια μόνο στιγμή, το μόνο που υπάρχει είναι η παρούσα πραγματικότητα. Κάθε φορά που επανέρχεσαι στο παρόν, παραμερίζεις κάποιο φορτίο που κουβαλάς. Είναι πιθανόν λίγο αργότερα να το ξαναπιάσεις, αυτό, όμως, που έχει σημασία είναι ότι ασκήθηκες στο να το αφήσεις, να χαλαρώσεις την ένταση. Τελικά θα καταφέρεις να μειώνεις την ένταση όλο και πιο συχνά και για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα.
Υπό αυτή την έννοια, η γιόγκα είναι άσκηση ζωής.
Σύμφωνα με τη Yoga-sutra, η γιόγκα αποτελείται από οκτώ στάδια – προσεγγίσεις της πρακτικής της Hatha yoga, που περιλαμβάνουν ηθικούς κώδικες συμπεριφοράς, σωματικές ασκήσεις, ασκήσεις αναπνοής, συγκέντρωση, την ικανότητα να κατευθύνεις το νου σε ένα αντικείμενο και να τον διατηρείς εκεί, και διαλογισμό.
Asanas λέγονται οι στάσεις του σώματος που συνήθως καταλαβαίνουμε όταν μιλάμε για τη γιόγκα στη Δύση.
Γιόγκα, όμως, μπορεί να είναι οτιδήποτε μας βοηθάει να επανέλθουμε στον εαυτό μας και να θυμηθούμε ποιοι είμαστε. Μια βόλτα στην ακροθαλασσιά, ένα απολαυστικό χασμουρητό ή έστω μια συνειδητή αναπνοή, όλα αυτά μπορεί να είναι γιόγκα. Κάθε άσκηση που μας βοηθάει να εστιάσουμε στον εαυτό μας είναι σημαντική.
Η έλλειψη ισορροπίας προκαλεί τεράστιο άγχος. Αν κάτι πάει στραβά και εσύ βρίσκεσαι ήδη σε κατάσταση έλλειψης ισορροπίας, είναι σαν να κολυμπάς αντίθετα προς μια ισχυρή παλίρροια. Όσο πιο ανοιχτά βρίσκεσαι στο πέλαγος, τόσο πιο δύσκολο είναι να κολυμπήσεις ως την ακτή. Η πραγματική πρόκληση στη ζωή είναι να καταφέρεις να παραμένεις “μαζί” με τον εαυτό σου, ενώ ταυτόχρονα επικοινωνείς με τους άλλους. Να ανταποκρίνεσαι στους ανθρώπους και στα γεγονότα, διατηρώντας την αίσθηση της εσωτερικής συνοχής.
Τα οφέλη της γιόγκα
Η συνεχής πρακτική της γιόγκα χαρίζει μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα οφέλη στο “σώμα-νου”, στο συνδυασμό σώματος, ψυχής και πνεύματος. Χαρίζει, επίσης, μια άμεση αίσθηση ευεξίας. Το ανθρώπινο σώμα είναι φτιαγμένο για να κινείται ελεύθερα. Κατά την πρακτική όλα τα μέρη του σώματος δένουν σε ένα ενιαίο σύνολο. Κάνοντας γιόγκα έχεις την αίσθηση ότι ψηλώνεις, μακραίνεις και αισθάνεσαι μεγαλύτερη ελευθερία. Μετά την πρακτική νιώθεις χαλαρωμένος σε μια γλυκιά ηρεμία.
Η γιόγκα φέρνει μια κατάσταση ευεξίας σε πολλά επίπεδα. Ανακαλύπτεις εκ νέου μια εσωτερική αίσθηση πληρότητας. Αν αρχίσεις την πρακτική με σώμα ανήσυχο, με νου σε υπερδιέγερση και με δυσκολίες εστίασης, η κατάλληλη πρακτική θα εξομαλύνει τις σωματικές εντάσεις και θα ηρεμήσει και το νου και τα συναισθήματα σου. Αν αρχίζεις με σώμα και νου σε λήθαργο και νωθρότητα, η κατάλληλη πρακτική θα επαναφέρει στο σώμα μια αίσθηση ζωντάνιας, θα αναζωογονήσει το νου και θα σου δώσει μια αίσθηση γαλήνης. Κάθε πρακτική της γιόγκα ανεβάζει το επίπεδο του συνειδητού, ενώ ταυτόχρονα αντιστρέφει την υφιστάμενη κατάσταση. Όταν επανέλθεις στον εαυτό σου, αντιλαμβάνεσαι την αίσθηση της βαθιάς ολοκλήρωσης/πληρότητας.
♣ Αν η πρακτική, το μάθημα της γιόγκα που κάνετε, σας ανοίγει τους ορίζοντες και σας γεμίζει χαρά, τότε αυτή είναι η κατάλληλη γιόγκα για εσάς! ♣
