Η λεπτή μυρωδιά της μέντας διαχέεται παντού και οι αρετές της έχουν υμνηθεί ιδιαίτερα.
Η χρήση της ξεκίνησε κυρίως από την Ασία, την Αίγυπτο, όπως και από τους αρχαίους Έλληνες και τους Ρωμαίους.
Σε πολλούς πολιτισμούς, θεωρείτο σύμβολο φιλίας και φιλοξενίας, ενώ στην Αρχαία Ελλάδα τα φύλλα της σκορπίζονταν στο τραπέζι ως ένδειξη θερμού καλωσορίσματος!
Στην Μ. Ανατολή, ακόμη και σήμερα, το ρόφημα μέντας σερβίρεται στους καλεσμένους κατά την άφιξή τους.
* Το όνομα μέντα προέρχεται από το λατινικό mentha, το οποίο με τη σειρά του προέρχεται από το αρχαιοελληνικό μίνθη.
Η Μίνθη ήταν μια Νύμφη του υποχθόνιου κόσμου, που ο Άδης επιζήτησε να κάνει ερωμένη του. Η σύζυγός του, η Περσεφόνη, την καταδίωξε και την ποδοπάτησε. Κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου της, ο Άδης τη λυπήθηκε και τη μεταμόρφωσε σε ένα φυτό, που ξαφνικά φύτρωσε για πρώτη φορά στο βουνό Μίνθη της Τριφυλίας. Είναι η γνωστή μέντα, αφιερωμένη από τότε στο θεό του σκοταδιού
* Η ωραία Σεχραζάτ, που διηγούνταν στο Σουλτάνο τις ιστορίες στις Χίλιες και Μία Νύχτες, οφείλει ίσως τη ζωή της σε μερικά φλιτζάνια μυρωδάτο τσάι μέντας, που της σερβίριζαν κάθε μέρα, πριν ξημερώσει, την ίδια πάντα ώρα, για να μπορεί να συνεχίζει τις ιστορίες του Σεβάχ του Θαλασσινού και του Αλαντίν!
Τη συναντάμε και με το όνομα ηδύοσμος. Ανθίζει το καλοκαίρι, με μικρά λευκά ή πορφυρά άνθη, αλλά την κόβουμε το φθινόπωρο. Τα χρήσιμα μέρη της είναι τα φύλλα και οι ανθισμένες κορυφές.
Η μέντα χρησιμοποιείται στο μαγείρεμα, στη φαρμακευτική καθώς και σε πολλά βιομηχανοποιημένα τρόφιμα. Συστατικά της περιέχονται σε οδοντόπαστες, μαστίχες, σαπούνια, κρέμες, γλυκά και φάρμακα για το βήχα. Το αιθέριο έλαιο χρησιμοποιείται στην ποτοποιία, στη ζαχαροπλαστική, στη φαρμακοποιία, στην οδοντοκρεμοποιία ακόμη και στην αρωματοποιία. Αποξηραμένη χρησιμοποιείται ως τσάι, με ευεργετικές ιδιότητες για το στομάχι, το πεπτικό σύστημα και τον πονοκέφαλο
Μέντα και αν κάποιος κατονομάσει όλες τις ιδιότητές της, τότε ξέρει και πόσα ψάρια κολυμπούν στον Ινδικό!
Διατροφική αξία, ιδιότητες και χρήση:
Περιέχει βιταμίνες Α και C και βιταμίνη Β2, σε μικρότερες ποσότητες.
Περιέχει μαγγάνιο, σίδηρο, κάλιο και ασβέστιο
Έκχυμα ή αφέψημα μέντας:
Έχγυμα:
Βάζουμε ένα κουταλάκι φύλλα σε ένα φλιτζάνι νερό σε θερμοκρασία δωματίου για μια ώρα. Μπορούμε να πίνουμε κάθε τόσο μια γουλιά
Αφέψημα:
Βράζουμε 10 γρ. φύλλα σε ένα λίτρο νερό. Πίνουμε 3 φλυτζάνια την ημέρα
Ιδιότητες:
– Άριστο φάρμακο κατά της δυσπεψίας καθώς ελαττώνει τους μυϊκούς σπασμούς και διευκολύνει την πεπτική διαδικασία. Γι’ αυτό το λόγο συστήνεται ένα ρόφημα μέντας μετά από ένα πλούσιο γεύμα.
– Το έγχυμα ή αφέψημα συνιστάται σε περιπτώσεις διάρροιας ή για να “στρώσει” το στομάχι μετά τον εμετό.
– Ηρεμεί τα διάφορα επακόλουθα των νεύρων όπως αϋπνίες, λόξιγκα, νευρικό ξερόβηχα.
– Μειώνει τα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου, χαλαρώνοντας τους μύες γύρω και μέσα στο έντερο.
– Το άρωμα της μέντας φαίνεται να βοηθά στην μνήμη, για αυτόν τον λόγο μπορεί να φανεί χρήσιμο πριν από κάποιες εξετάσεις!
– Προλαμβάνει το σχηματισμό στομαχικού έλκους και διεγείρει τις χολικές εκκρίσεις.
– Προκαλεί εφίδρωση σε περιπτώσεις πυρετού και γρίπης.
– Μαλακώνει τους πόνους της περιόδου.
– Η μέντα είναι κατά των παθήσεων της κύστης.
Φύλλα μέντας:
– Με κατάπλασμα είναι ευεργετικά στα καψίματα.
– Το βασικό συστατικό της μέντας, η μενθόλη, βοηθά σημαντικά στα αναπνευστικά προβλήματα κάνοντας ατμόλουτρο.
– Με ατμόλουτρο από φρέσκα φύλλα είναι αντισηπτική, απολυμαντική τονώνοντας το πρόσωπο και την κυκλοφορία του αίματος.
– Τα φρέσκα φύλλα ανακουφίζουν τους πόνους των ρευματισμών αν τα τρίψουμε στις κλειδώσεις που πονάνε και σταματούν τον πονοκέφαλο αν τα τρίψουμε στο μέτωπο!
Λάδι μέντας:
– Το χρησιμοποιούμε κατά των νευραλγιών και κατά των πονοκεφάλων κάνοντας απαλό μασάζ στα πονεμένα σημεία.
Αιθέριο έλαιο:
– Για δροσερή αναπνοή που πραγματικά διαρκεί και καλύπτει όποια δυσάρεστη μυρωδιά, προσθέτουμε 1 σταγόνα ελαίου στο ποτήρι του νερού μας και κάνουμε γαργάρες.
– Αποφεύγουμε την κακοσμία στα πόδια είτε στάζοντας λίγες σταγόνες σε ένα βαμβάκι και κάνοντας επαλείψεις, είτε απευθείας μέσα στο παπούτσι.
* Τα αιθέρια έλαια εξατμίζονται γρήγορα, πράγμα που σημαίνει ότι δεν να υπάρχει κίνδυνος ανάπτυξης υγρασίας και εμφάνισης μυκήτων.
– Για το κρυολόγημα: Στάζουμε 5-8 σταγόνες στον εξατμιστήρα ελαίων και το αφήνουμε να δράσει όλη νύχτα απομακρύνοντας τα συμπτώματα κρυολογήματος.
– Για τον πονοκέφαλο: Πρόκειται από τις ελάχιστες περιπτώσεις ελαίων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν αδιάλυτα πάνω στο δέρμα. Στάζουμε 2 σταγόνες στο δάκτυλό μας και κάνουμε μασάζ σε κροτάφους και αυχένα. Πιο δραστικό αποδεικνύεται το μείγμα μέντας και λεβάντας. Σε αυτήν περίπτωση προσθέτουμε 1 σταγόνα από το κάθε ένα και ακολουθείτε την ίδια διαδικασία. Προσοχή μόνο να μην έρθει σε άμεση επαφή με τα μάτια.
* Εκτός από την περίπτωση του πονοκεφάλου δε το χρησιμοποιούμε στο δέρμα αδιάλυτο.
Στην κουζίνα:
Τα φρέσκα φύλλα μπορούν να προστεθούν σε σούπες και σαλάτες. Είναι επίσης ιδανικά για να συνοδέψουν τυριά και ψάρι ενώ χρησιμοποιούνται σε σάλτσες και λικέρ αλλά και σαν γαρνιτούρα σε παγωτά και επιδόρπια με σοκολάτα. Μερικά φύλλα μέντας ή δυόσμου συνοδεύουν πάντα το δημοφιλές κοκτέιλ Mojito!
Στο σπίτι ή στην εξοχή:
* Επειδή τα ποντίκια δεν αγγίζουν ποτέ τρόφιμα που μυρίζουν μέντα ή δυόσμο σκορπίστε φρέσκα ή ξερά φύλλα στο σπίτι ή στο εξοχικό σας.
Είδη μέντας στην Ελλάδα:
1. Μέντα η πιπερώδης – Mentha piperita, με δυνατή ευχάριστη μυρωδιά και αρωματική, πικάντικη γεύση.
2. Μέντα η πράσινη – Mentha viridis, κοινώς δυόσμος ή βάλσαμο, ονομάζεται η ρωμαϊκή μέντα και χρησιμοποιείται για αφεψήματα και σιρόπια.
3. Μέντα η πουλέγειος – Mentha pulegium, κοινή ονομασία φλησκούνι, βληχώνι, φλεσκούνι ή βληχούνι. Χρησιμοποιείται κυρίως για να αρωματίζονται φαγητά.
4. Μέντα η αρουραία– Mentha arvensis, είναι διαδεδομένη στους κάμπους και στους αγρούς.
5. Μέντα η στρογγυλόφυλλος – Mentha rotundifolia. Γνωστό επίσης και ως Γλήχων, Γλυφώνι ή Καλαμίθρα.
επιμέλεια – επεξεργασία: Α. Βίνος
