Η Εχινάκεια – Echinacea, Echinacea purpurea – είναι ένα πολυετές βότανο που χαρακτηρίζεται από ακανθωτούς ανθισμένους μοβ κώνους που το κάνουν να προσομοιάζει με την κοινή σε όλους μαργαρίτα. Αναπτύσσεται στους λειμώνες της Δυτικής Αμερικής και καλλιεργείται στην Ευρώπη.
Η Ιστορία της εχινάκειας
Μπορεί να πήρε το όνομά του από την ελληνική λέξη «εχινός», εξαιτίας των αγκαθιών που έχει στα άνθη του, ωστόσο πρόκειται για φυτό των Ινδιάνων.
Οι ινδιάνοι χρησιμοποιούσαν εχινάκια πολλούς αιώνες πριν το ανακαλύψουν οι Ευρωπαίοι, για να θεραπεύουν πολλά προβλήματα, από μολύνσεις μέχρι δαγκώματα φιδιών. Από το 19ο αιώνα η χρήση του διαδίδεται στην Ευρώπη και αρχίζει η καταγραφή της δράσης του. Το 1938, Γερμανοί επιστήμονες, ασχολήθηκαν σοβαρά, με την εχινάκεια και σήμερα πλέον χρησιμοποιείται ευρύτατα για την ενίσχυση της άμυνας και την αντιμετώπιση των λοιμώξεων του αναπνευστικού και ουροποιητικού συστήματος. Υπάρχει θεαματική βελτίωση στην υγεία μας με χρήση εχινάκειας στη δόση των 900 mg/μέρα. Αν και μετά την είσοδο των αντιβιοτικών στην αγορά η χρήση του περιορίστηκε αρκετά, τα τελευταία χρόνια, με την τάση που επικρατεί για την εφαρμογή ήπιων εναλλακτικών μεθόδων άρχισε και πάλι να διαδίδεται ευρύτερα.
Δραστικά συστατικά
Το γένος εχινάκεια – εchinacea – αποτελείται από 9 είδη, από τα οποία μόνο τρία – Echinacea purpurea, Echinacea angustifolia, Echinacea pallida – χρησιμοποιούνται για φαρμακευτικούς σκοπούς.
Mερικές από τις χημικές ουσίες που περιέχει και στις οποίες οφείλονται οι ιδιαίτερες ιδιότητές της είναι οι πολυσακχαρίτες, τα φλαβονοειδή, τα αιθέρια έλαια, τα αλκαμίδια και το καφεϊκό οξύ. Το ενδιαφέρον είναι ότι η συγκέντρωσή τους διαφέρει ανάλογα με το μέρος του φυτού που χρησιμοποιείται. Διαφορές, ωστόσο, υπάρχουν και ανάμεσα στα 3 είδη, γι’ αυτό και οι ιδιότητες που παρουσιάζουν τα διάφορα σκευάσματα δεν είναι ίδιες.
Η εχινάκεια δεν δουλεύει όπως τα συνθετικά φάρμακα. Τα συνθετικά αντιβιοτικά, μπορούν να σκοτώσουν τα βακτηρίδια που προκαλούν π.χ. πνευμονία. Αν πάρουμε εχινάκεια, σε μερικές εβδομάδες, διεγείρεται το άνοσο μας σύστημα και ενδυναμώνεται ο οργανισμός μας ενάντια σε κάθε είδους λοιμωξιογόνους παράγοντες, ιούς και βακτηρίδια! Η Εχινάκεια, δεν σκοτώνει ούτε απενεργοποιεί, ιούς και βακτηρίδια. Ενισχύει το άνοσο, έτσι ώστε αυτό να μπορέσει να αντιμετωπίσει τους όποιους εισβολείς.
Θεραπευτικές ιδιότητες
Προστατεύει από το κρυολόγημα
Το φυτό της εχινάκειας, είναι μια από τις καλύτερες θεραπείες του χειμερινού κρυολογήματος, που οι περισσότεροι πια πέφτουμε θύματα ετησίως. Αντιμετωπίζει κρυολογήματα και ιώσεις, ενώ η λειτουργία της σχετίζεται με την ενεργοποίηση των λευκών αιμοσφαιρίων τα οποία παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανοσοποιητική προστασία του οργανισμού.
Ανακουφίζει από την αρθρίτιδα
Κάτι που δεν είναι ιδιαιτέρως γνωστό όσον αφορά τη δράση της εχινάκειας είναι οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες της που βοηθούν στην ανακούφιση από τον έντονο και ενοχλητικό πόνο που προκαλεί η αρθρίτιδα.
Ανακουφίζει από το στομαχόπονο
Εάν ταλαιπωρούμαστε από γαστρίτιδα, η οποία ουσιαστικά είναι ένα είδος φλεγμονής που πλήττει το στομάχι, το «φάρμακο» της εχινάκειας και η αντιφλεγμονώδης δράση του απαλύνουν και θεραπεύουν τη φλεγμονή και τα συμπτώματα αυτής.
Καταπολεμά τις άφθες
Οι άφθες στο στόμα δεν είναι κάτι σοβαρό, αλλά είναι σίγουρα κάτι το πολύ ενοχλητικό. Οι αντιμυκητιακή δράση της εχινάκειας επιδρά σε αυτές τις στοματικές πληγές και επιταχύνει τη θεραπεία τους.
Δερματολογική δράση
Η εχινάκεια έχει και δερματολογική δράση και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία πληγών, εγκαυμάτων, αποστημάτων, εκζεμάτων και περιπτώσεων ψωρίασης. Μπορεί να βοηθήσει στην ελάττωση της ακμής και της περαιτέρω φλεγμονής που αυτή προκαλεί.
Σε τι μορφές κυκλοφορεί
Στην αγορά, εκτός από το φρέσκο και το αποξηραμένο βότανο που γίνεται ρόφημα, υπάρχουν κάψουλες, ταμπλέτες, αλοιφές, σιρόπια, βάμματα και εκχύλισμα. Eχινάκεια στη φυσική της μορφή μπορούμε να βρούμε στα καταστήματα με βότανα, ενώ για τα προϊόντα της απευθυνόμαστε στα φαρμακεία.
Τρόπος χρήσης σε εναλλακτικές θεραπείες και δοσολογία
Αφέψημα από τη ρίζα του βοτάνου:
Η ρίζα του βοτάνου παρασκευάζεται ως αφέψημα. Ρίχνουμε 1-2 κουταλιές του τσαγιού ρίζα σε ένα φλιτζάνι νερό να σιγοβράσει για 10-15 λεπτά. Σε συνδυασμό με άλλα βότανα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κάθε μόλυνση σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος. Εξωτερικά χρησιμοποιείται έτσι για τη θεραπεία μολυσμένων τραυμάτων και αμυχών.
Για την ανακούφιση του πονόλαιμου. Μπορούμε να κάνουμε γαργάρες με αφέψημα εχινάκειας 3 φορές την ημέρα, ενώ για καλύτερα αποτελέσματα μπορούμε να τη συνδυάσουμε με βιταμίνη C, πρόπολη και ψευδάργυρο.
Δοσολογία για το κρυολόγημα:
H εχινάκεια λαμβάνεται στο 90% των περιπτώσεων για να περιοριστούν τα συμπτώματα – φαρυγγίτιδα, βήχας, πυρετός και η διάρκεια του κρυολογήματος. Μπορούμε να τη λαμβάνουμε προληπτικά στη διάρκεια του χειμώνα, αφού φαίνεται πως μπορεί να προλάβει την εκδήλωση του κρυολογήματος. H σωστή χρήση της φέρνει τα μέγιστα αποτελέσματα.
Ενήλικες:
Για πρόληψη. Bράζουμε για 10΄ το βότανο σε νερό – η αναλογία είναι 1 κουταλιά βότανο για κάθε φλιτζάνι νερό, το σουρώνουμε και πίνουμε 1 φλιτζάνι εχινάκεια 2-3 φορές την εβδομάδα.
Mπορούμε ακόμα να παίρνουμε, πριν το φαγητό, 30 σταγόνες εχινάκεια 3 φορές την ημέρα για δύο εβδομάδες ή 3 κάψουλες των 200 mg την ημέρα για δύο εβδομάδες
Για περιορισμό των συμπτωμάτων. Πίνουμε 2 φλιτζάνια αφέψημα για περίπου 4 ημέρες, είτε 1 κάψουλα 3 φορές την ημέρα για 6 εβδομάδες, είτε 40 σταγόνες βάμματος 3 φορές την ημέρα για έξι εβδομάδες – πριν το φαγητό.
Παιδιά:
4-8 ετών. Mπορούν να λαμβάνουν 3 φορές την ημέρα το 1/3 της δόσης που αντιστοιχεί στους ενηλίκους, σε σταγόνες διαλυμένες σε χυμό πορτοκάλι ή νερό.
8-12 ετών. Mπορούν να λαμβάνουν 3 φορές την ημέρα το 1/2 της δόσης που αντιστοιχεί στους ενηλίκους, πάλι σε σταγόνες διαλυμένες σε χυμό πορτοκάλι ή νερό.
Αφέψημα για τις εποχιακές ιώσεις
Για να αντιμετωπίσουμε το χειμερινό κρυολόγημα φτιάχνουμε αφέψημα με ένα κουταλάκι εχινάκεια και λίγη πιπερόριζα σε ζεστό νερό για περίπου 10 λεπτά και προσθέτουμε στο τέλος λίγο λεμόνι και μια κουταλιά μέλι και θα μείνουμε αλώβητοι απέναντι στις εποχιακές ιώσεις!
Παρενέργειες από τη χρήση του βοτάνου και προφυλάξεις
– H εχινάκεια θεωρείται από τα ασφαλέστερα βότανα, αρκεί να λαμβάνεται σωστά. Δεν είναι τοξική, ενώ οι παρενέργειες που μπορεί να έχει σχετίζονται, ως επί το πλείστον, με ήπιες στομαχικές διαταραχές.
– Ωστόσο, πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή από άτομα με αλλεργία στην αμβροσία ή σε φυτά που ανήκουν στην οικογένεια των ηλίανθων.
– H χρήση της απαγορεύεται σε παιδιά κάτω των 4 ετών, σε εγκύους και γυναίκες που θηλάζουν, όπως και σε άτομα που πάσχουν από φυματίωση, λευχαιμία, αυτοάνοσα νοσήματα, ανεπάρκειες του ανοσοποιητικού συστήματος, σακχαρώδη διαβήτη και ηπατοπάθειες.
– Επίσης, δεν πρέπει να λαμβάνεται από όσους χρησιμοποιούν φάρμακα ανοσοκατασταλτικά, όπως η κορτιζόνη, γιατί οι ειδικοί πιστεύουν ότι το βότανο καταστέλλει τη δράση τους.
– Όταν λαμβάνεται από το στόμα, υπάρχει η πιθανότητα να προκαλέσει μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στη γλώσσα.
– Δεν πρέπει να λαμβάνεται για περισσότερο από 2 μήνες, επειδή χάνει την αποτελεσματικότητά της και μπορεί να έχει την αντίθετη από την επιθυμητή δράση, δηλαδή να ρίξει την άμυνα του οργανισμού. Για το λόγο αυτό, οι συχνοί χρήστες χρειάζονται περιόδους αποχής, ώστε να διατηρείται η τονωτική της δράση. Όσον αφορά τα παιδιά, το βότανο και τα σκευάσματα που δεν περιέχουν αλκοόλη είναι η καλύτερη επιλογή.
Μικρά μυστικά:
– Επειδή σε ορισμένες περιπτώσεις η περιεκτικότητα των έτοιμων σκευασμάτων διαφέρει από εταιρεία σε εταιρεία, ακολουθούμε τις οδηγίες χρήσης που αναγράφονται στη συσκευασία.
– Πριν προμηθευτούμε κάποιο από τα παραπάνω προϊόντα, συμβουλευόμαστε το γιατρό ή έναν ειδικό, καθώς μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες ή να αλληλεπιδράσει με άλλα βότανα, συμπληρώματα ή φάρμακα.
– Επίσης, θυμόμαστε ότι η εχινάκεια δεν αντικαθιστά άλλες ιατρικές και φαρμακευτικές θεραπείες, ενώ αν στη διάρκεια της λήψης της τα συμπτώματα επιμείνουν ή χειροτερεύσουν, απευθυνόμαστε αμέσως σε γιατρό.
Πηγή: www.phyto.gr, www.neadiatrofis.gr, www.genenutrition.gr, www.vita.gr, www.clickatlife.gr
Επιμέλεια – Επεξεργασία: Β. Βίνος
