Οι Πολύτιμοι και οι ημιπολύτιμοι λίθοι είναι ορυκτά που χρησιμοποιούνται για κοσμήματα ή για το στολισμό αντικειμένων και ξεχωρίζουν για πολλά διαφορετικα κριτήρια όπως, σπανιότητα, αντοχή στο χρόνο και στη διάβρωση κατά την ανθρώπινη επαφή και τα καλλυντικά.
Εκείνο όμως πού είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι ότι οι πολύτιμοι και οι ημιπολύτιμοι λίθοι χρησιμοποιούνται για θεραπευτικό μέσο, σε σωματικό και ψυχικό επίιπεδο!
Από την αρχαιότητα ακόμα έχει γίνει ο διαχώρισμος σε πολύτιμους και ημι-πολύτιμους λίθους, μια διάκριση που αφορά την ποιότητα των λίθων.
Η οικονομική αξία των ημιπολύτιμων όπως και των πολύτιμων λίθων έχει μεγάλες αποκλίσεις και εξαρτάται από την σπανιότητα, την καθαρότητα, το κόστος εξόρυξης και το κόστος επεξεργασίας της.
Ωστόσο, αυτή η διάκριση δεν αντανακλά πάντα την αξία του λίθου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Γρανάτης ο οποίος, συνήθως, είναι ένας ερυθρός ημι-πολύτιμος λίθος και δεν είναι ακριβός, σε αντίθεση με τον πράσινο Γρανάτη που ονομάζεται Τσαβορίτης, ο οποίος μπορεί να είναι πολύ πιο ακριβός από ένα Σμαράγδι μεσαίας ποιότητας.
ΠΟΛΥΤΙΜΟΙ ΛΙΘΟΙ
Οι πολύτιμοι λίθοι είναι ιδιαίτερα ακριβά υλικά και μόνο ένα ειδικό και αξιόπιστο εργαστήριο, που ονομάζεται γεμολογικό εργαστήριο, μπορεί επακριβώς να αξιολογήσει μία πέτρα.
Ένας Πολύτιμος Λίθος είναι ένας κρύσταλλος, δηλαδή, ένα ορυκτό ή πέτρωμα, ο οποίος σε κομμένη και γυαλισμένη μορφή χρησιμοποιείται για τη δημιουργία κοσμημάτων ή άλλων διακοσμητικών.
Οι περισσότεροι πολύτιμοι λίθοι έχουν μεγάλη σκληρότητα, ωστόσο κάποια ορυκτά μικρότερης σκληρότητας χρησιμοποιούνται στην κοσμηματοποιΐα λόγω της λάμψης τους και άλλων φυσικών ιδιοτήτων τους που έχουν αισθητική αξία.
Οι πιο γνωστοί πολύτιμοι λίθοι είναι τα Διαμάντια, τα Ρουμπίνια, τα Ζαφείρια και τα Σμαράγδια, το τιρκουάζ κλπ
Στην κατηγορία των Πολύτιμων Λίθων ανήκουν και ορισμένα πετρώματα όπως ο Λάπις λάζουλι – Lapis Lazuli καθώς κάποια οργανικά υλικά που δημιουργούνται από ζωντανούς οργανισμούς, όπως μαργαριτάρι, κεχριμπάρι και κοράλλι ή κάποιες άμορφες ανόργανες ενώσεις π.χ. ο Αχάτης.
Η αξία των λίθων αυτών είναι σχετικά πολύ μεγάλη, εξ’ ου και ο χαρακτηρισμός τους ως πολύτιμοι, η οποία προσδιορίζεται κυρίως από την κατεργασία, τα χρώματα που παρουσιάζουν, τη λάμψη τους, τη σκληρότητά τους και, βεβαίως, από τη σπανιότητά τους στη φύση, χωρίς να παραγνωρίζεται και η μόδα της κάθε εποχής.
Η λάμψη των πολυτίμων λίθων, που δημιουργείται από τις ανακλώμενες ακτίνες του φωτός, εξαρτάται περισσότερο από την κατεργασία που έχουν υποστεί, δηλαδή τον αριθμό των επίπεδων λείων επιφανειών τους. Η σκληρότητά τους εξασφαλίζει και τη διάρκεια της ζωής τους στο πέρασμα του χρόνου.
Η αξία των πολύτιμων λίθων υπολογίζεται σε καράτια – βάρους, όγκου, καθαρότητας ή σε βαθμούς καθαρότητας – χιλιοστά καθαρότητας.
Οι πολύτιμοι λίθοι είναι μέρος από πολλούς αρχαίους πολιτισμούς και συχνά θεωρείται ότι είναι ένα φυλαχτό ή σύμβολο της καλής τύχης.
Διαφορετικοί πολύτιμοι λίθοι έχουν διάφορες μυστικιστικές αξιώσεις. Για χιλιάδες χρόνια, έχουν χρησιμοποιηθεί σε δαχτυλίδια, βραχιόλια, φυλαχτά, καρφίτσες και μενταγιόν. Υπάρχει μια θεωρία ότι οι πολύτιμοι λίθοι φέρουν δονήσεις.
Με την τοποθέτηση πολύτιμων λίθων στην αύρα μας οι δονήσεις της αύρας μας αλλάζουν.
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΛΥΤΙΜΩΝ ΛΙΘΩΝ
Η κατεργασία των πολύτιμων λίθων ξεκινά με την πλύση όπου ακόμα ακατέργαστοι λαμβάνονται, οι λεγόμενοι “λίθοι” ή “πέτρες μπαρόκ”, δηλαδή στιλβωμένοι μεν, αλλά με ακανόνιστα σχήματα. Ακολουθεί η εμβάπτισή τους σε διάλυμα καθαριστικού υλικού ή και η παραμονή για κάποιο χρονικό διάστημα εντός αυτού, οπότε και ακολουθεί το κόψιμο και η λείανση με ειδικά εργαλεία. Έτσι, δημιουργούνται πολύεδροι λίθοι που στιλβωμένοι παρουσιάζουν εξαιρετική λαμπρότητα.
Μερικοί πολύτιμοι λίθοι που δεν διαθέτουν, λόγω σύστασης, μεγάλη σκληρότητα, χρησιμοποιούνται περισσότερο με γλυφές σε διακόσμηση, ιδίως στη λιθογλυφία. Η λιθογλυφία είναι πανάρχαια τέχνη που αναπτύχθηκε από πολλούς πολιτισμούς. Είναι η τέχνη του σκαλίσματος και της χάραξης πολύτιμων λίθων. Αποτελεί μία από τις αρχαιότερες και πιο λεπτές μορφές της ανθρώπινης καλλιτεχνικής έκφρασης. Οι λίθοι που χρησιμοποιούνται στη λιθογλυφία είναι πάρα πολλοί: ο αχάτης, ο αμέθυστος, ο χαλκηδόνιος, ο σάρδιος, η ορεία κρύσταλλος, ο ίασπις, ο νεφρίτης, ο μαλαχίτης, ο όνυχας, ο οψιανός, ο σαρδόνιος, ο κύανος κ.ά.
Από πλευράς τεχνικής, διακρίνονται δύο βασικοί τρόποι κατεργασίας ανάλογα με το είδος του λίθου: το αρνητικό σκάλισμα, όταν δηλαδή οι μορφές σκάβονται στην επιφάνεια του λίθου, και το αντίθετό του, όταν οι μορφές γίνονται ανάγλυφες και συχνά αναδεικνύονται, όπως στην περίπτωση της καμέας, με τη χρωματική ποικιλία των διαφόρων λεπτών στρωμάτων μερικών λίθων – όνυχας, σαρδόνιος. Οι εσώγλυφες πέτρες, εκτός από τη κοσμηματοποιία, είναι περισσότερο γνωστές και από τη σπουδαία χρήση τους ως σφραγιδόλιθοι.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΛΙΘΩΝ
Όλα σχεδόν τα ορυκτά, με εξαίρεση ελάχιστα, είναι κρυσταλλικά και χωρίζονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες:
- τα πυριγενή πετρώματα, αυτά πουβρίσκονται κοντά σε ηφαίστεια και δημιουργήθηκαν από υλικό προερχόμενο από το εσωτερικό της γης
- τα ιζηματογενή πετρώματα,θαλάσσια και ηπειρωτικά πετρώματα που δημιουργήθηκαν από την καθίζηση συστατικών που αιωρούνταν ή που είναι διαλυμένα σε ρευστό υλικό
- και τα μεταμορφωμένα ή μεταμορφωσιγενή πετρώματα που δημιουργήθηκαν από τη μεταμόρφωση πυριγενών ή ιζηματογενών πετρωμάτων
Οι ημιπολύτιμοι λίθοι είναι κυρίως ορυκτά, υπάρχουν όμως και κάποιοι οργανικοί, όπως το κεχριμπάρι, το κοράλλι, το ελεφαντόδοντο, και το μαργαριτάρι οι οποίοι προέρχονται από ζωικούς ή φυτικούς οργανισμούς .
Το χρώμα των πολύτιμων και ημιπολύτιμων λίθων είναι αποτέλεσμα της διαφορετικής απορρόφησης που υφίστανται από αυτά οι ακτίνες που περιέχονται στο λευκό φως. Άλλοτε το χρώμα οφείλεται στην παρουσία ορισμένων ιχνοστοιχείων τα οποία εμφανίζονται στο χημικό τύπο του λίθου και παραμένει σταθερό – Ιδιοχρωματικοί – και άλλοτε το χρώμα οφείλεται στην παρουσία ορισμένων ιχνοστοιχείων τα οποία δεν εμφανίζονται στο χημικό τύπο του λίθου και μεταβάλλεται – Αλλοχρωματικοί.
Τρεις ιδιότητες περιγράφουν το χρώμα ενός λίθου: Η απόχρωση, η φωτεινότητα και η καθαρότητα.
ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΠΕΤΡΕΣ
Με τον όρο αυτόν αναφερόμαστε στους πολύτιμους ή ημιπολύτιμους λίθους που έχουν την ίδια εικόνα, την ίδια χημική σύνθεση και τις ίδιες ιδιότητες με τους φυσικούς λίθους αλλά έχουν κατασκευαστεί σε εργαστήριο. Οι φυσικοί λίθοι δημιουργήθηκαν στη φύση πριν από χιλιάδες χρόνια ενώ οι συνθετικοί δημιουργήθηκαν πρόσφατα από ανθρώπινο χέρι. Οι δύο ομάδες έχουν τις ίδιες εμφανισιακές, φυσικές και χημικές ιδιότητες και αυτό καθιστά σχεδόν αδύνατο τον διαχωρισμό τους.
Η απομίμηση ενός ημιπολύτιμου λίθου είναι ένα προιόν που επιφανειακά μοιάζει με το φυσικό αλλά έχει εντελώς διαφορετική χημική σύσταση. Για παράδειγμα, μια απομίμηση του διαμαντιού είναι το ζιρκόν. Η εντελώς διαφορετική σύσταση είναι η αιτία που ο διαχωρισμός γίνεται πολύ εύκολα.
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ – ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
Οι λίθοι, αν και “άψυχοι” κρύβουν μέσα τους σοφία απο τα βάθη των αιώνων, από τα έγκατα της γης. Για το λόγο αυτό η κρυσταλλοθεραπεία, η χρήση πολύτιμων και ημιπολύτιμων λίθων, μια πανάρχαια τεχνική ίασης. συγκαταλέγεται σε μια από τις πιο δημοφιλείς σύγχρονες μεθόδους εναλλακτικής θεραπείας.
Οι αρχαίοι πολιτισμοί υποστήριζαν πως οι κρύσταλλοι, προερχόμενοι εκπέμπουν ενέργεια. Σήμερα, επιστημονικές μελέτες επιβεβαιώνουν την αλήθεια αυτού του ισχυρισμού: Οι περίφημες φωτογραφίες Kirlian απέδειξαν πως οι κρύσταλλοι και τα ορυκτά λειτουργούν πράγματι ως ενεργειακοί πομποί! Η κρυσταλλοθεραπεία τους χρησιμοποιεί για να επαναφέρει την ισορροπία στα διαταραγμένα ενεργειακά πεδία του ασθενή, τόσο σε σωματικο/φυσικό επίπεδο, όσο και σε ψυχικό/πνευματικό.
Πολύτιμοι Λίθοι στην Ελλάδα
Η Ελλάδα έχει μια εξαιρετική γεωλογική ιστορία που έχει προκαλέσει το σχηματισμό Πολύτιμων και Ημι-Πολύτιμων λίθων. Στη Μακεδονία και στη Θράκη υπάρχουν αρκετές τέτοιες χαρακτηριστικές τοποθεσίες.
Αμέθυστος στη Θράκη (Κ. Νευροκόπι, Σάπες, Σουφλί)
Καπνίας στη Θράκη (Κ. Νευροκόπι)
Ρουμπίνια και Κυανίτης στη Θράκη (Παρανέστι)
Αραγωνίτης, Ασβεστίτης, Βεζουβιανός, Γρανάτης, Ορεία Κρύσταλλος, Μαλαχίτης, στη Θράκη (Μαρώνεια)
Ορεία Κρύσταλλος στη Θράκη (Κ. Βροντού)
Mn-Ζοισίτης με Γρανάτες στη Θράκη (Πανόραμα)
Ροδοχρωσίτης (Μεταλλεία Χαλκιδικής)
Πράσινος Χαλαζίας (Σέριφος)
Αδαμίτης, Αζουρίτης, Ανναβεργίτης, Αραγωνίτης, Γλαυκοκερινίτης, Μαλαχίτης, Σερπιερίτης (Λαύριο).
Ωστόσο, η εκμετάλλευση των παραπάνω ορυκτών δεν είναι εφικτή λόγω των δύσβατων θέσεων των εμφανίσεων, της μικρής τους έκτασης και της έλλειψης των εξειδικευμένων εργαστηρίων για την κατεργασία τους, όπως την κοπή, την βελτίωση της διαύγειας τους.
ΠΩΣ ΦΥΛΑΜΕ ΤΑ ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ ΜΑΣ
Φυλάμε τα κοσμήματα και τους κρυστάλλους σε κουτάκια και υφασμάτινες θήκες. Αποφεύγουμε την επαφή με αρώματα, απορρυπαντικά, σαπούνια, χλώριο, λακ, λοσιόν και δε τα αφήνουμε εκτεθειμένα στον αέρα και την υγρασία για μεγάλα διαστήματα χωρίς να τα φοράμε.
