Για ν’ απολαύσουμε τα αγαπημένα μας λουλούδια δεν χρειάζεται να διαθέτουμε κάποιον κήπο. Μπορούμε κάλλιστα να εκμεταλλευτούμε το χώρο του μπαλκονιού μας για να τα φυτέψουμε σε γλάστρες, ζαρντινιέρες, ή και στους ειδικούς χώρους για φυτά που υπάρχουν στα μπαλκόνια πολλών σύγχρονων κατασκευών.
Σε αυτή τη διαδικασία πρέπει να λάβουμε υπόψη μας κάποια βασικά κριτήρια. Πόσο μεγάλη είναι η βεράντα και πόσο από αυτήν θέλουμε να παραχωρήσουμε στον κήπο, πόσο χρόνο θέλουμε και μπορούμε να διαθέσουμε στην περιποίησή τους, αν επιθυμούμε τα φυτά να έχουν κάποια χρηστικότητα -στο μαγείρεμα ή σαν καλλωπιστικά- και πόσο απαιτητικά είναι σε φροντίδα και νερό.
Ας δούμε λοιπόν μία σειρά από υπέροχα λουλούδια που μπορούν να στολίσουν το μπαλκόνι μας.
Αναρριχητικά φυτά
Απαιτούν χώρο αλλά μας αποζημιώνουν με την ομορφιά, το άρωμα και τα χρώματά τους.
– Η Μπουκαμβίλια είναι ένα υπέροχο αναρριχώμενο φυτό που την περίοδο που ανθίζει θα προσδώσει άλλο χρώμα στο μπαλκόνι μας. Καλό είναι απλά, να τη φυτέψουμε σε κάποιο σημείο που να το βλέπει αρκετά ο ήλιος και να είναι σχετικά προστατευμένο από το ψύχος και τον πολύ αέρα.
– Το Γιασεμί είναι ένα πολυετές αναρριχώμενο φυτό. Χρειάζεται ήλιο, «τρέμει» τον δυνατό αέρα και απεχθάνεται τις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα. Η διάρκεια της ανθοφορίας του επηρεάζεται από το πόσο καλά προφυλαγμένο είναι από το κρύο.
– Το Αγιόκλημα χρειάζεται ημισκιερά μέρη και τακτικά ποτίσματα. Μετά την ανθοφορία του, κλαδεύουμε από χαμηλά τους παλαιούς ξυλώδεις βλαστούς. Με αυτό τον τρόπο την ερχόμενη άνοιξη το φυτό θα δώσει πολύ περισσότερα άνθη.
– Η Αναρριχώμενη τριανταφυλλιά είναι ένα ακόμη λουλούδι που αντέχει στον ήλιο και μπορεί να καλύψει κάποιον τοίχο ομορφαίνοντας ακόμη περισσότερο τον χώρο.
– Το Ριχόσπερμα είναι, επίσης, μια πολύ καλή επιλογή για ηλιόλουστο μπαλκόνι. Αναπτύσσεται γρήγορα, έχει λεπτό, υπέροχο άρωμα και δεν έχει πολλές απαιτήσεις.
Λουλούδια
Πολλά είδη λουλουδιών μπορούμε να φυτέψουμε είτε έτοιμα είτε με τους βολβούς τους. Θέλουν ήλιο και έχουν μέτριες απαιτήσεις σε νερό, όμως θα δώσουν μια πολύχρωμη νότα στη βεράντα μας και είναι ιδανικά για να δημιουργήσουμε τις δικές μας χρωματιστές συνθέσεις. Μια καλή ιδέα είναι στην ίδια γλάστρα να φυτεύουμε συγγενή φυτά ή φυτά που ταιριάζουν μαζί, σύμφωνα με το γούστο μας.
Γεράνι
Το πιο δημοφιλές ίσως λουλούδι στην Ελλάδα ενδείκνυται απόλυτα για μπαλκόνι ή βεράντα. Μεγάλης ανθεκτικότητας, χωρίς πολλές απαιτήσεις για νερό το γεράνι μπορεί να τοποθετηθεί τόσο σε κάποια γλάστρα όσο και στις ειδικές ζαρντινιέρες που τοποθετούνται κρεμαστά στα κάγκελα του μπαλκονιού.
Γαρδένια
Η πανέμορφη γαρδένια με τα λευκά άνθη και τα καταπράσινα γυαλιστερά λουλούδια έχει ως μόνο μειονέκτημα ότι είναι γενικά ένα μάλλον ευαίσθητο λουλούδι. Από την άλλη όμως, μπορεί ν’ ανθίζει όλο το χρόνο αν βρει τις κατάλληλες συνθήκες. Την τοποθετούμε σε σημεία που τα βλέπει ο ήλιος αλλά όχι έντονα ενώ τις περιόδους με μεγάλη ζέστη χρειάζεται πολύ τακτικό πότισμα.
Τριανταφυλλιά
Μία κλασσική επιλογή και για μπαλκόνι. Λουλούδι αντοχής με πανέμορφα άνθη, που ταιριάζει απόλυτα στο ελληνικό κλίμα. Την περίοδο που ανθίζει αλλά και όλο το καλοκαίρι θέλει τακτικό πότισμα. Πρέπει να κλαδεύεται κάθε χρόνο – χειμώνα ή νωρίς την άνοιξη – και να αφαιρούνται οι παλαιοί ξυλώδεις βλαστοί και τα ξερά κλαδιά. Αν θέλουμε να έχουμε έντονη ανθοφορία κόβουμε τα μαραμένα λουλούδια.
Πετούνια
Ανθίζει από το Μάιο έως τον Οκτώβριο. Διαλέγουμε τις ποικιλίες νάνους και φροντίζουμε πριν το χώμα να ρίξουμε αρκετό χαλίκι στις γλάστρες για να αποστραγγίζετε το νερό. Οι μοντέρνες ποικιλίες της είναι ανθεκτικές στον καιρό και στον άνεμο. Φυτεύονται σε ηλιόλουστες, αλλά και ημισκιερές θέσεις και είναι ιδανικές για μπαλκόνια.
Ηλίανθοι
Εξαιρετικά εντυπωσιακοί οι ηλίανθοι αγαπούν τον ήλιο και προσφέρουν τα υπέροχα άνθη τους όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού μέχρι μέσα Οκτώβρη. Αποφεύγουμε απλώς να τους τοποθετήσουμε σε σημεία που υπάρχει αέρας.
Κατιφές
Ανθοφορεί από το Μάιο έως τον Οκτώβριο.Φυτεύεται από τα μέσα Μαΐου σε ηλιόλουστες θέσεις σε χώμα με καλή στράγγιση και με πολλές θρεπτικές ουσίες. Ποτίζετε με άφθονο νερό αφήνοντας όμως το χώμα να στεγνώνει ανάμεσα στα ποτίσματα.
Κρεμαστά καλάθια
Μια εξίσου πολύχρωμη και ευωδιαστή πρόταση είναι τα κρεμαστά καλάθια. Για τα κρεμαστά καλάθια χρησιμοποιούνται κυρίως ετήσια, αλλά και πολυετή φυτά. Δυστυχώς οι ανάγκες για συχνό πότισμα των κρεμαστών καλαθιών δεν οφείλονται μόνο στις απαιτήσεις των φυτών αλλά και στο περιορισμένο χώμα που διαθέτουν, το οποίο δεν μπορεί να συγκρατήσει ικανή ποσότητα υγρασίας. Αυτό μπορεί κάπως να προβλεφθεί χρησιμοποιώντας πλούσιο οργανικό έδαφος ή κρυστάλλους συγκράτησης υγρασίας.
Γαρυφαλλιά.
Η Γαρυφαλλιά με τα ιδιαίτερα αρωματικά άνθη είναι ένα κλασικό λουλούδι γλάστρας. Είναι γενικά πολύ ανθεκτικό φυτό και θεωρείται ιδανικό για κρεμαστές γλάστρες γι’ αυτό και είναι πραγματικά πολύ δημοφιλές στα ελληνικά μπαλκόνια τόσο στις ειδικές γλάστρες που κρεμάμε στον τοίχο όσο και στις ζαρντινιέρες που τοποθετούνται κρεμαστά στα κάγκελα.
Τα συχνότερα φυτά που χρησιμοποιούνται στα κρεμαστά καλάθια είναι οι πανσέδες, οι πετούνιες, οι φούξιες, ο κισσός και οι κρεμοκλαδείς μπιγκόνιες, τα οποία όμως απαιτούν συνεχώς υγρό έδαφος. Μία ασφαλής επιλογή για λιγότερο πότισμα στα κρεμαστά καλάθια είναι οι ανθεκτικές στην ξηρασία βαμβακούλες και οι λιγότερο γνωστές αλλά επίσης ανθεκτικές πορτουλάκες των οποίων τα άνθη ανοίγουν με τον ήλιο και κλείνουν το βράδυ. Μπορούμε επιπλέον, να δημιουργήσουμε συνδυασμούς φυτών όπως χρυσάνθεμα με άλυσσο, ή άλυσσο με λευκά και μοβ άνθη, ή ακόμα να φυτέψουμε σκυλάκια στο κέντρο και περιμετρικά λεπτόφυλλο μπούζι.
Αρωματικά και βότανα
Σε σχέση με τον μικρό χώρο που διεκδικούν, μας δίνουν πολύ περισσότερα. Χρησιμοποιούνται στην κουζίνα μας αλλά και σαν αρωματικά χώρου και ντουλαπιών – δενδρολίβανο, λεβάντα. Τα χαρακτηρίζει η αντοχή τους στις αντίξοες κλιματικές συνθήκες, οι μικρές απαιτήσεις τους σε νερό και φροντίδα, όπως και η ανθεκτικότητά τους σε εχθρούς και ασθένειες. Τα δε αρώματά τους δημιουργούν ευεξία.
Φασκόμηλο, θρούμπι, δενδρολίβανο, λεβάντα, μαντζουράνα, μέντα, μελισσόχορτο, κ.λπ.
Άλλα αρωματικά
Δίνουν μυρωδιά και γεύση στα μαγειρέματα μας, έχουν χαμηλές απαιτήσεις σε καλλιεργητικές φροντίδες και όπως και τα προαναφερθέντα δεν έχουν εχθρούς. Ζητούν όμως μεγαλύτερη μερίδα νερού από τα υπόλοιπα.
Ο Δυόσμος είναι πολυετές φυτό με πολύ αρωματικά φύλλα. Χρειάζεται ήλιο και συχνά ποτίσματα, διαφορετικά μαραίνεται εύκολα. Κατά το τέλος του φθινοπώρου πρέπει να γίνει ένα βαθύ κλάδεμα για να μπορέσει να ανανεωθεί. Το ίδιο φυτό δεν μπορεί να διατηρηθεί περισσότερο από 2 – 3 χρόνια. Δεν αντέχει στο κρύο, γι’ αυτό μαραίνεται το χειμώνα.
Ο Βασιλικός χρειάζεται φως, όμως η απευθείας έκθεση των φύλλων του στον ήλιο τα μαραίνει. Για να παραταθεί ο χρόνος ζωής του, ψαλιδίζουμε τα άνθη του. Αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε τα φύλλα του στο μαγείρεμα, προτιμάμε να κόβουμε τις κορυφές. Με αυτό τον τρόπο δίνεται τη δυνατότητα στους πλάγιους βλαστούς να αναπτυχθούν.
Ο Μαϊντανός χρειάζεται ήλιο για τη σωστή ανάπτυξη και συχνά ποτίσματα. Κόβουμε με ψαλίδι τους βλαστούς που χρειαζόμαστε, σε απόσταση 2 εκ. από το χώμα. Για μεγαλύτερη παραγωγή φυλλώματος αλλά και για παράταση της ζωής του, θα πρέπει να ψαλιδίζουμε τα άνθη του.
Η Δάφνη είναι πολυετές φυτό που γίνεται δένδρο. Χρειάζεται ήλιο και αραιά ποτίσματα. Κόβουμε τα δαφνόφυλλα Αύγουστο και Σεπτέμβριο. Οι χαμηλές θερμοκρασίες δεν την ενοχλούν.
Ακόμη μπορούμε να φυτέψουμε μάραθο, ρόκα, άνηθο και σέλινο.
Παχύφυτα και κάκτοι
Ή αλλιώς τεμπέλικα φυτά. Οι ανάγκες τους σε νερό είναι μηδενικές, δεν ξέρουν τι θα πει εχθρός και ασθένεια, δεν ζητούν ιδιαίτερη φροντίδα και για το μόνο που μπορεί κανείς να τα κατηγορήσει είναι τα αγκάθια τους. Αν υπάρχουν μικρά παιδιά στο σπίτι καλό είναι να τα αποφύγουμε. Το πώς θα συμπεριφερθούν στις χαμηλές θερμοκρασίες θα είναι ο μοναδικός μας φόβος, γι’ αυτό προτιμάμε μικρές και ελαφριές γλάστρες ώστε τις κρύες μέρες να μεταφέρονται εύκολα σε προστατευμένο μέρος.
Η Αλόη μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως φυτό εσωτερικού χώρου. Δεν έχει πρόβλημα είτε με έκθεση απευθείας στον ήλιο είτε σε ημισκιερό μέρος. Πολλαπλασιάζεται με παραφυάδες, αφαιρώντας κομμάτι από το μητρικό φυτό και φυτεύοντας το σε νέα γλάστρα. Αυτό μπορεί να γίνει Απρίλιο και Μάιο. Αντέχει στην ξηρασία. Ως φυτό εσωτερικού χώρου πρέπει να είναι κοντά σε φωτεινό παράθυρο.
Η Καλαγχόη χρειάζεται προστασία μόνο από τον μεσημεριανό ήλιο. Αντέχει τις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, αλλά έχει μικρές αντοχές στις χαμηλές του χειμώνα. Οι ανάγκες του για νερό είναι μικρές. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως φυτό εσωτερικού χώρου με μόνη απαίτηση την τοποθέτησή του σε φωτεινό παράθυρο.
Ελιά
Δεν ξεχνάμε στο μπαλκόνι μας να βάλουμε τουλάχιστον μια Ελιά. Μπορούμε να τη φυτέψουμε σε μια μεγάλη γλάστρα και να την αφήσουμε να αναπτυχθεί κλαδεύοντας την συχνά. Η Ελιά είναι ένα πολύ δυνατό φυτό και έχει θετική ενέργεια. Εξαιρετικές είναι και οι μικρές ελιές που μοιάζουν με μπονσάι και μπορούν να τοποθετηθούν και σαν κεντρικό στοιχείο ενός τραπεζιού.
Λεμονιά
Και η λεμονιά αποτελεί ιδανική επιλογή καθώς είναι ένα οπωροφόρο που μπορεί κάλλιστα να ευδοκιμήσει εκτός από το χώμα και στη γλάστρα. Επιλέγουμε μία ποικιλία η οποία δεν ξεπερνά τα 2 μέτρα σε ύψος και την τοποθετούμε σε μία θέση στο μπαλκόνι που να τη βλέπει συχνά ο ήλιος και να είναι παράλληλα όσο το δυνατόν πιο προστατευμένη από τον αέρα. Για να πετύχουμε καλύτερη καρποφορία ρίχνουμε λίπασμα στη λεμονιά μας περίπου κάθε δύο εβδομάδες – από το Μάρτιο έως και τον Αύγουστο. Τέλος, κλαδεύουμε τη λεμονιά μας τέλη χειμώνα – αρχές Άνοιξης φροντίζοντας ν’ αφαιρούμε τα “ενδιάμεσα κλαδιά” ώστε το δέντρο μας ν’ αερίζεται σωστά και οι ακτίνες του ήλιου να φτάνουν σε όλα τα κλαδιά του.
Επιμέλεια – Επεξεργασία: Βεατρίκη Βίνος
