Πάτμος, το νησί της Αποκάλυψης!

Η Πάτμος, κοινώς Πάτινος, τη συναντούμε επιγραφικά και ως «Πάτνος», είναι ελληνικό νησί του Αιγαίου Πελάγους υπαγόμενο, κατά τους αρχαίους Έλληνες, στις Νότιες Σποράδες, κατά τη σύγχρονη πολιτική διαίρεση της χώρας υπάγεται στα Δωδεκάνησα.

Είναι το βορειότερο νησί στο συγκρότημα των Δωδεκανήσων. Βρίσκεται βορειοδυτικά της Λέρου και νοτιοδυτικά της Σάμου. Έχει έκταση 34 τετρ. χιλιόμετρα και μήκος ακτών 63 χιλιόμετρα. Οι ακτές της είναι δαντελωτές, με τέσσερις μεγάλους όρμους και πάρα πολλούς μικρότερους. Είναι νησί ηφαιστειογενές, έντονα βραχώδες με ψηλότερη κορυφή τον Προφήτη Ηλία (269 μέτρα) στο νότιο τμήμα της. Είναι ένας ενδιαφέρον ταξιδιωτικός προορισμός για διακοπές διαφορετικές από αυτές που προσφέρουν συνήθως τα νησιά του Αιγαίου, καθώς συνδυάζει ένα πανέμορφο φυσικό περιβάλλον και ήπια τουριστική ανάπτυξη. Είναι, επίσης, ένα θρησκευτικό κέντρο με παγκόσμιο ενδιαφέρον χάρη στο Σπήλαιο της Αποκάλυψης και την Μονή της Πάτμου. Στο νησί θα βρούμε υπέροχες παραλίες, πανέμορφα αξιοθέατα και διαδρομές για περιήγηση, ενώ η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου με τη μεσαιωνική χώρα που την περιβάλλει, είναι ένας οικισμός μοναδικός σε διεθνές επίπεδο.

Χώρα:

Η πρωτεύουσα της Πάτμου, η Χώρα, είναι χτισμένη σε απόσταση 3 χμ από τη Σκάλα, το λιμάνι.  Ασβεστωμένα σπίτια και αρχοντικά, σοκάκια και στοές, χτισμένα όλα από το 15ο αιώνα και ύστερα, συνθέτουν την εικόνα της Χώρας. 

Τα πρώτα σπίτια χτίστηκαν γύρω στο 1130 όταν οι μοναχοί κάλεσαν τους κατοίκους – ως επί το πλείστον κτίστες του μοναστηριού με τις οικογένειές τους – να ζήσουν κοντά στα τείχη του μοναστηριού, σχηματίζοντας έτσι ένα οχυρό. Σε περίπτωση εισβολής μπορούσαν όλοι να καταφύγουν μέσα στο καστρο-μοναστήρι που προστάτευε έτσι την κοινότητα και τη χριστιανοσύνη. Τα σπίτια σχηματίζουν σειρές ενώ οι χοντροί τοίχοι τους ήταν πολύ ψηλότεροι από τα ταβάνια ώστε να αποθαρρύνουν κάποιον απ’το να σκαρφαλώσει. Μέσα από τους τοίχους, πέντε πόρτες οδηγούσαν σε εσωτερικά κανάλια επικοινωνίας. Νησιώτες από μέρη κοντινά στη Μικρά Ασία έφταναν στη Χώρα για να ξεφύγουν από τους Τούρκους, για αρκετούς αιώνες. Καθώς περισσότεροι άνθρωποι έρχονταν αναζητώντας καταφύγιο, κάποια από τα παλιά σπίτια γκρεμίστηκαν και δημιουργήθηκαν στη θέση τους νέα μικρότερα για να τους χωρέσουν. Οι εσωτερικές διαβάσεις επεκτάθηκαν και δύο νέες πύλες κτίστηκαν. Με το πέρασμα του καιρού έσβησε ο φόβος των πειρατών, τα σπίτια και τα αρχοντικά κατάντησαν ερείπια. Οι ντόπιοι έχτιζαν χρησιμοποιώντας απομεινάρια, πέτρα και ξύλο, από τα παλιά κτίσματα, δίνοντας στη Χώρα τη σημερινή της μορφή.

Σήμερα η Χώρα θεωρείται ως μία από της ακριβότερες περιοχές της Ευρώπης. Τα σπίτια της έχουν μεγάλη ζήτηση και τα περισσότερα έχουν αγοραστεί από ξένους. Από διαφορετικά σπίτια της Χώρας μπορούμε να δούμε το λιμάνι της Σκάλας, το Αιγαίο και το Ικάριο Πέλαγος. Ένας παλιός πέτρινος δρόμος φτιαγμένος το 1974 από το Μητροπολίτη των Σάρδεων, Νεκτάριο – συνδέει τη Σκάλα με τη Χώρα. Ξεκινάει ένα χιλιόμετρο μετά το λιμάνι και μας οδηγεί στη Χώρα σε 25 περίπου λεπτά. Ο ίδιος δρόμος περνάει από το Σπήλαιο της Αποκάλυψης. Στο μεγαλύτερο μέρος του συνορεύει με δάσος από ευκαλύπτους και πεύκα. Υπάρχει και ασφαλτοστρωμένος δρόμος 4,5 χιλιομέτρων. Η Χώρα της Πάτμου έχει διατηρήσει τον παραδοσιακό χαρακτήρα της, διαθέτοντας μία μοναδική ατμόσφαιρα ηρεμίας και κατάνυξης, και θεωρείται κατά πολλούς το ομορφότερο χωριό του Αιγαίου.

Σκάλα:

Η Σκάλα είναι ένας γεμάτος ζωντάνια παραθαλάσσιος οικισμός και λιμάνι της Πάτμου, βρίσκεται στο κέντρο του νησιού και αποτελεί εμπορικό κέντρο του. Όμορφα ολόλευκα σπίτια είναι χτισμένα αμφιθεατρικά κοιτάζοντας τη θάλασσα, ενώ παραθαλάσσιες ταβέρνες μας περιμένουν να γευθούμε νόστιμα τοπικά πιάτα. Κάνουμε μια βόλτα στα στενά δρομάκια για να θαυμάσουμε τα νησιώτικα σπίτια και τα ξωκλήσια και κάνουμε τα ψώνια μας στην πολυσύχναστη αγορά. Ανάμεσα στα πολλά αξιοθέατα της Σκάλας, βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης, το μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής, το Ιταλικό Κτίριο στην προκυμαία και το μικρό νησάκι Πετροκάραβο, το οποίο προσεγγίζεται μόνο με καΐκι.

Ναοί και μοναστήρια:

Μοναστήρι Αγίου Ιωάννη Θεολόγου:

Το σημαντικότερο μοναστηριακό συγκρότημα του Αιγαίου. Είναι χτισμένο στην κορυφή του βουνού, πάνω από τη Χώρα. Άρχισε να οικοδομείται το 1088 από τον Όσιο Χριστόδουλο κι εξωτερικά έχει μορφή φρουρίου. Κτίστηκε στο σημείο που πιστεύεται, τόσο από την Καθολική όσο και από την Ορθόδοξη Εκκλησία, ότι ο Απόστολος Ιωάννης συνέγραψε το Ευαγγέλιο και την Αποκάλυψη, κοντά στο σπήλαιο όπου είχε τα οράματα της Αποκάλυψης. Η μονή περιβάλλεται από μία οχύρωση ακανόνιστου ορθογώνιου σχήματος, που χτίστηκε μεταξύ 11ου και 17ου αιώνα. Στο πέρασμα των αιώνων, η μονή δέχτηκε πολλές προσθήκες και επεμβάσεις στην αρχιτεκτονική της, ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε εποχής, με αποτέλεσμα να βλέπουμε σήμερα ένα περίπλοκο κτιριακό συγκρότημα, που περιλαμβάνει κτίρια και έργα τέχνης διάφορων περιόδων, διαθέτοντας μία πλούσια καλλιτεχνική παρακαταθήκη. Το καθολικό της χρονολογείται στη βυζαντινή περίοδο και περιλαμβάνει ένα εξαιρετικό τοιχογραφικό διάκοσμο του 17ου αιώνα και στο παρεκκλήσι της Παναγίας νότια του καθολικού, τοιχογραφίες του 12ου αιώνα. Στη μονή υπάρχουν επίσης παρεκκλήσια μεταβυζαντινής εποχής, όπως αυτό του Αγίου Νικολάου, του Προδρόμου, του Αγίου Βασιλείου και των Αγίων Αποστόλων. Ιδιαίτερα σημαντικές θεωρούνται η βιβλιοθήκη και η συλλογή κειμηλίων, τα σημαντικότερα δείγματα της οποίας μπορεί να θαυμάσει κάποιος στο επισκέψιμο σκευοφυλάκιο. Μαζί με τη Χώρα και το Σπήλαιο της Αποκαλύψεως, έχουν ανακηρυχτεί μνημεία πολιτιστικής κληρονομίας της UNESCO.

Ο Όσιος Χριστόδουλος, ο ιδρυτής της Μονής της Πάτμου..

Ο ιδρυτής της Μονής της Πάτμου γεννήθηκε το 1021 στη Νίκαια της Βιθυνίας, στην Μικρά Ασία και το όνομα του ήταν Ιωάννης. Οι γονείς του Θεόδωρος και Άννα ήταν ευσεβείς χριστιανοί και ο μικρός Ιωάννης ανατράφηκε με τα ιδανικά του χριστιανισμού. Γρήγορα τον τράβηξε ο μοναχικός βίος και ασκήτεψε στον Όλυμπο της Βιθυνίας με το όνομα Χριστόδουλος. Αργότερα ταξίδεψε σε πολλά μέρη, στη Ρώμη, την Παλαιστίνη και τη βόρειο Αφρική. Έγινε ηγούμενος στην περίφημη Λαύρα του Στύλου στο μοναστηριακό κέντρο στο βουνό Λάτρος κοντά στη Μίλητο. Από τότε απόκτησε το προσωνύμιο “Λατρηνός”. Εκείνα τα χρόνια οι Τούρκοι κυριεύουν τη Μικρά Ασία και έτσι αναγκάζεται να φύγει. Περιπλανιέται και ιδρύει μονές στην Αλικαρνασσό και στη Κω. Το 1088 ζητάει την παραχώρηση της Πάτμου από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Α’ τον Κομνηνό για να ζωντανέψει ένα από τα πιο σπουδαία προσκυνήματα της χριστιανοσύνης. Φτάνει με την αδελφότητά του στο νησί τον Αύγουστο του 1088 και αρχίζουν αμέσως την ανοικοδόμηση της Μονής. Οι δυσκολίες είναι πολλές και λόγω των συχνών πειρατικών επιδρομών και λόγω των διχογνωμιών ανάμεσα στους μοναχούς. Έτσι για μια ακόμη φορά ο Χριστόδουλος φεύγει για την Εύβοια όπου και πέθανε το 1093. Το λείψανό του θα μεταφερθεί αργότερα στην Μονή της Πάτμου. Ο Χριστόδουλος ενέπνευσε με τη ζωή και το έργο του άξιους μοναχούς που έδωσαν στη Ιερή Μονή της Πάτμου τη σημερινή της Παγκόσμια αίγλη. Η Μνήμη του γιορτάζεται στις 21 Οκτωβρίου και στις 16 Μαρτίου.

Σπήλαιο της Αποκάλυψης:

Το σπήλαιο της Αποκάλυψης βρίσκεται  στο μέσον περίπου της διαδρομής από το λιμάνι της Σκάλας μέχρι τη Χώρα.

Η χριστιανική παράδοση υποστηρίζει ότι μέσα στη σπηλιά σχίστηκε ο βράχος και από εκεί, από τρεις μικρότερες σχισμές που συμβολίζουν την Αγία Τριάδα, ακούγονταν η φωνή του Θεού, όταν υπαγόρευε στον Ιωάννη το κείμενο της Αποκάλυψης. Η σπηλιά διαμορφώθηκε σε λατρευτικό χώρο από τον ιδρυτή της μονής της Πάτμου Όσιο Χριστόδουλο. Σήμερα από την είσοδο των κτιρίων της αποκάλυψης κατεβαίνει κανείς αρκετά σκαλοπάτια και πρώτα μπαίνει στον μικρό ναό που βρίσκεται ακριβώς δίπλα ενσωματωμένος με το σπήλαιο. Στα δεξιά του βλέπει τον επιβλητικό χώρο του σπηλαίου.

Ερημητήριο του Προφήτη Ηλία:

Κτίσθηκε από ιερομόναχο στο ψηλότερο σημείο του νησιού με θαυμάσια θέα. Βρίσκεται στο δυτικό κομμάτι του νησιού και πρόκειται για το υψηλότερο σημείο του νησιού, περίπου 270 μ. παρέχοντας στους ταξιδιώτες μοναδική θέα. Μάλιστα, αν ο καιρός το επιτρέψει και υπάρχει υψηλή ορατότητα μπορούμε να γιγαντέψουμε τους Λειψούς, τη Λέρο ακόμη και την Τουρκία.

Ιερά Μονή της Ζωοδόχου Πηγής:

 Βρίσκεται στη Χώρα και ιδρύθηκε το 1607 από τον Πάτμιο ιερομόναχο Παρθένιο Παγκώστα, ο οποίος την αφιέρωσε στο σωτήρα Χριστό και στη μητέρα του “Χριστώ Σωτήρι και τη Μήτρι αυτού”.

Εκκλησιαστικό Μουσείο Πάτμου:

Ένα εντυπωσιακό εκκλησιαστικό μουσείο που βρίσκεται μέσα στην Μονή.  Εδώ θα βρούμεε αξιοθαύμαστους θησαυρούς της Πάτμου, όπως κοσμήματα Βυζαντινών αυτοκρατόρων, χρυσοκέντητα άμφια με πολύτιμους λίθους, παλαιότατες εικόνες, χειρόγραφα, σκεύη, κτλ.

Λαογραφικό Μουσείο Πάτμου:

Το Μουσείο βρίσκεται στην Χώρα και στεγάζεται στο αρχοντικό Σημαντήρη του 17ου αιώνα που χτίστηκε από Σμυρναίους μαστόρους. Μέσα θα δούμε αρκετά αριστοκρατικά έπιπλα, πίνακες, εικόνες και διάφορα είδη από την καθημερινή ζωή των κατοίκων της Πάτμου των περασμένων αιώνων.

Παραλίες:

Στην Πάτμο όλες οι αποστάσεις είμαι μικρές μεταξύ τους και με κέντρο τη Σκάλα, το λιμάνι, μπορούμε να πηγαίνουμε σε διαφορετική παραλία ακόμη και πρωί – απόγευμα. Στις περισσότερες παραλίες της Πάτμου θα βρούμε Αλμυρίκια για ίσκιο και ένα καφέ ή ταβέρνα για τα απαραίτητα, ενώ υπάρχουν και οργανωμένες παραλίες με ομπρέλες και ξαπλώστρες για όσους δεν τους ενθουσιάζει η ιδέα να βάλουν την πετσέτα τους στην άμμο ή στα βότσαλα.

Άγιος Θεολόγος:

Η παραλία Άγιος Θεολόγος στην Πάτμο είναι μια συμπαθητική παραλία μέσα στον κόλπο του λιμανιού της Πάτμου. Στην παραλία δεν υπάρχουν ξαπλώστρες, αλλά υπάρχουν αλμυρίκια. Υπάρχουν καφέ, ταβέρνες και εστιατόρια. Μερικά βήματα από την παραλία υπάρχει δημοτικό πάρκινγκ.

Μελόι:

Η παραλία Μελόι με ωραία χρυσή άμμο και ζεστά νερά είναι η πιο κοντινή παραλία στην Σκάλα, μόλις είναι 1,5 χιλιόμετρο από το λιμάνι. Διαθέτει ταβέρνες, αμμουδιά, πεντακάθαρα νερά και το μοναδικό κάμπινγκ στην Πάτμο. Είναι μια ήσυχη παραλία, ενώ μεγάλα Αλμυρίκια σε όλο το μήκος της παραλίας δημιουργούν εξαιρετική σκιά.

Αγία Θεοφανώ:

Λίγο μετά τη Σκάλα στο δρόμο προς τον Γροίκο στην περιοχή Αγία Θεοφανώ, θα δούμε δίπλα-δίπλα τα πανέμορφα εκκλησάκια του Αγίου Ανδρέα και του Χριστού. Θα τα ξεχωρίσουμε από το χαρακτηριστικό καμπαναριό. Ακριβώς δίπλα στον μαντρότοιχο αριστερά από τα δύο εκκλησάκια, ξεκινάει ένα μονοπατάκι μερικών μέτρων που οδηγεί στη θάλασσα. Στο τέλος του μονοπατιού θα δούμε μερικά εντυπωσιακά γκρίζα βράχια, ενώ δεξιά μια μικρή παραλία με βότσαλο που την σκιάζουν συκιές και πεύκα.

Κάμπος:

Η παραλία του Κάμπου είναι η πιο οργανωμένη παραλία της Πάτμου και η πιο “κοσμοπολίτικη”. Βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα του νησιού. Είναι γνωστή για τα πολύ καθαρά και κρύα νερά της, αλλά και για τις πολύ καλές καιρικές συνθήκες, αφού σπάνια φυσούν δυνατοί άνεμοι.

Άγριο Λιβάδι:
Οργανωμένη παραλία με άμμο και βότσαλο. Η πρώτη παραλία που θα συναντήσουμε δεξιά μας πηγαίνοντας για τον Κάμπο. Ξαπλώστρες, θαλάσσια σπορ στο δεξί τμήμα της αλλά και μεγάλα αλμυρίκια στο αριστερό μέρος.

Λεύκες:

Μια όχι τόσο γνωστή παραλία της Πάτμου. Την παραλία Λεύκες θα τη βρούμε στρίβοντας αριστερά λίγο πριν τον Κάμπο. Ο δρόμος είναι άσφαλτοστρβμένος μέχρι ένα σημείο, ενώ φτάνει μέχρι την παραλία ως χωματόδρομος. Στη διαδρομή προς την παραλία Λεύκες θα βρεθούμε σε ένα χαρακτηριστικό αγροτικό τοπίο της Πάτμου. Στην παραλία υπάρχει καντίνα για τα απαραίτητα.

Λιβάδι Καλογήρων:

Μικρή απόμερη παραλία με βότσαλο.Το λιβάδι των Καλογήρων το βρίσκουμε ακολουθώντας την αριστερή διασταύρωση στο χωριό Κάμπος. Περιβόλια και καλλιέργειες μας περιμένουν στο τέλος της διαδρομής και μια μικρή καντίνα για τα απαραίτητα. Το Λιβάδι Καλογήρων εκτός από την παραλία, προσφέρει μια ειδυλλιακή αγροτική εικόνα της Πάτμου.

Άσπρη:

Ήσυχη παραλία σε απόσταση περπατήματος από τη Σκάλα με καθαρά νερά. Η παραλία Άσπρη είναι ένας μικρός απομονωμένος κόλπος πολύ κοντά στη Σκάλα, πριν από την Μελόι. Μεγάλα Αλμυρίκια βρίσκονται σε όλο το μήκος της παραλίας για την απαραίτητη σκιά. Θα κολυμπήσουμε με φόντο την Χώρα της Πάτμου και το μοναστήρι, που βρίσκονται ακριβώς απέναντι.

Παραλία Ψιλή Άμμος:

Ψιλή άμμος ή χρυσή άμμος!  Υπέροχη αμμουδιά, αλλά η πρόσβαση γίνεται εύκολα μόνο με καραβάκι από την Σκάλα. Η πρόσβαση από τη στεριά είναι μόνο για αποφασισμένους περιπατητές καθώς χρειάζεται αρκετό περπάτημα, περίπου μισή ώρα, από εκεί που μπορούμε να αφήσουμε το όχημα μας στο Διακόφτι. Βέβαια υπάρχει στο τέλος της διαδρομής, η παραλία που μας αποζημιώνει, καθώς και ένα μαγαζάκι με τα απαραίτητα για τον ανεφοδιασμό μας. Για ακόμη πιο αποφασισμένους υπάρχει πριν την Ψιλή Άμμο ή Μικρή Ψιλή Άμμος, χωρίς δέντρα, μόνο άμμος, βράχια, ήλιος και θάλασσα.

Βαγιά:

Η παραλία Βαγιά είναι παραλία με βότσαλα και παγωμένα νερά. Βρίσκεται στο βόρειο ανατολικό τμήμα της Πάτμου και απέχει 7 χιλιόμετρα από τη Σκάλα, το κέντρο του νησιού, αμέσως μετά από την παραλία του Κάμπου. Στην παραλία Βαγιά μπορούμε να πάμε με οποιονδήποτε μέσο. Λίγα μόλις μέτρα πριν από την παραλία, ψηλά με υπέροχη θέα, υπάρχει καφετέρια για να απολαύσουμε τον καφέ μας ή να γευτούμε νόστιμες σπιτικές πίτες και υπέροχα γλυκά διάσημα σε όλο το νησί.

Δίδυμες παραλίες:

Οι Δίδυμες παραλίες όπως λέει και το όνομα τους, είναι δύο παραλίες που τις ονόμασαν έτσι γιατί είναι δίπλα-δίπλα σε δύο πανομοιότυπους ορμίσκους. Εκεί  θα μας οδηγήσει ένας χωματόδρομος και λίγο περπάτημα αμέσως μετά την Βαγιά. Οι Δίδυμες παρόλο που δεν έχουν ακριβώς το ίδιο μέγεθος είναι ένα πραγματικό στολίδι, ένα πανέμορφο τοπίο που το σχηματίζουν δύο ακρωτήρια. Τις Δίδυμες παραλίες τις αναφέρουν και ως παραλίες του Λιγγίνου.

Λάμπη:

Μια παραλία γνωστή για τα όμορφα πολύχρωμα βότσαλά της που λάμπουν κάτω από τις ακτίνες του ηλίου, από όπου πήρε και το όνομά της. Διαθέτει άμμο και καθαρά νερά. Στη Λάμπη μπορούμε να πάμε με οποιοδήποτε μεταφορικό μέσο, οδικώς ή με καραβάκι από την σκάλα. Υπάρχει καφετέρια – Beach bar και εστιατόριο, στα οποία μπορούμε να απολαύσουμε τον καφέ ή το φαγητό μας δίπλα στο κύμα.

Γροίκος:

Η παραλία του Γροίκου είναι η παραλία στον κόλπο του ομώνυμου οικισμού Γροίκος της Πάτμου. Είναι η τουριστική παραλία του οικισμού του Γροίκου προς τα νότια της Πάτμου. Φιλόξενη ατμόσφαιρα, πεντακάθαρα νερά και πολλά μαγαζιά για να απολαύσουμε δίπλα στην θάλασσα το ποτό, το φαγητό ή τον καφέ μας. Από την παραλία του Γροίκου στην πλευρά που βρίσκονται τα Αλμυρίκια, ανεβαίνοντας μια ανηφόρα θα βρεθούμε στο υπέροχο τοπίο της Πέτρας και φυσικά στις παραλίες της περιοχής.

Πέτρα:

Η περιοχή της Πέτρας, είναι ένα υπέροχο τοπίο. Μια φαρδιά γλώσσα άμμου και χαλικιού οδηγεί στο μικρό ακρωτήριο που δεσπόζει ο βράχος της Πέτρας που είναι γνωστός και με το όνομα Καλικατσού. Ακριβώς δίπλα στα δεξιά, ξεκινάει και η παραλία Πέτρα που είναι οργανωμένη με ομπρέλες και ξαπλώστρες. Βρίσκεται δίπλα από τον Γροίκο αλλά είναι πιο ήσυχη παραλία. Η παραλία της Πέτρας έχει βότσαλα έξω στην ακτή και μέσα στην θάλασσα. Στην πίσω πλευρά της παραλίας βρίσκεται Αλυκή, ενώ σε όλη την ευρύτερη περιοχή της Πέτρας βρίσκονται 2 ακόμη παραλίες, που τις περνάς για να φτάσεις στην κυρίως Πέτρα που είναι η τρίτη στην σειρά.

Οι παραλίες στην περιοχή της Πέτρας

Παραλία στην Πέτρα με κόκκινα βράχια:

Μόλις κατεβούμε την κατηφόρα που οδηγεί στην περιοχή της Πέτρας, η παραλία με τα κόκκινα βράχια είναι η πρώτη παραλία που θα βρούμε δεξιά μας. Είναι ακριβώς δίπλα στο δρόμο, αλλά πιο χαμηλά και έτσι δεν την προσέχεις εύκολα. Η παραλία στην ακτή και μέσα στην θάλασσα, έχει άμμο και βότσαλο τον κλασικό συνδυασμό της Πάτμου, αλλά στην πίσω της πλευρά υπάρχουν κάτι ροζ-κόκκινα-μωβ βράχια που κάνουν το θέαμα υπέροχο.

Παραλία Πέτρας με Αλμυρίκια:

Συνεχίζοντας στην περιοχή της Πέτρας μετά την παραλία με τα κόκκινα βράχια, υπάρχει μια παραλία με μεγάλα αλμυρίκια και ταβέρνες στην πίσω της πλευρά. Στην συνέχεια τα Αλμυρίκια γίνονται μικρότερα μέχρι που η ακτή φτάνει στον βράχο της Πέτρας. Στην πραγματικότητα αυτές οι δύο παραλίες βρίσκονται στο ένα πέταλο του κόλπου του Γροίκου που οδηγεί στο ακρωτήριο της Πέτρας. Στη συνέχεια της μέχρι την Πέτρα, αυτή την παραλία με τα αλμυρίκια δεν τη χρησιμοποιεί κανείς, παρά μόνο οι ψαράδες για να αγκυροβολήσουν τις βάρκες τους.

Διακόφτι:

Η περιοχή Διακόφτι της Πάτμου είναι από τα πιο ωραία σημεία του νησιού. Σε αυτή την περιοχή υπάρχει το πιο στενό σημείο της Πάτμου, γύρω στα 200 μέτρα. Μερικές εκατοντάδες μέτρα πριν, υπάρχει η περιοχή της Πέτρας, ενώ από εδώ θα πάρουμε το μονοπάτι που οδηγεί στην Ψιλή Άμμο. Η περιοχή του Διακόφτι είναι ένα φυσικό μνημείο. Δυστυχώς στο μεγαλύτερο τμήμα της καταλαμβάνεται από ένα ναυπηγείο.

Λιβάδι Γερανού:

Μια αρκετά ήσυχη και πανέμορφη αμμουδιά. Τα πεύκα φτάνουν πολύ κοντά στη θάλασσα και παρέχουν σκιά στους λουόμενους. Απέναντί της βρίσκεται ένα νησάκι με ένα μικρό εξωκλήσι. Η παραλία Λιβάδι Γερανού είναι μετά την Βαγιά και τις Δίδυμες παραλίες και ο δρόμος μέχρι εκεί είναι ασφαλτοστρωμένος. Η παραλία βρίσκεται σε ένα υπέροχο τοπίο, ενώ στο μεγαλύτερο τμήμα της υπάρχουν πολύχρωμα βότσαλα. Το Λιβάδι του Γερανού το αναφέρουν και με την ονομασία Λιβάδι του Ντεληποθητού. Τον κόλπο στο Λιβάδι του Γερανού τον πλαισιώνουν νησάκια και το όλο σκηνικό θυμίζει φιόρδ, ένα από τα πιο όμορφα τοπία της Πάτμου. Η παραλία διαθέτει τεράστια αλμυρίκια σε όλο το μήκος της για την απαραίτητη σκιά. Πριν από την παραλία υπάρχει μια ταβέρνα με υπέροχη θέα.

Σάψιλα:

Η παραλία του οικισμού Σάψιλα βρίσκεται ανάμεσα στο λιμάνι της Σκάλας και στο Γροίκο. Θα τη βρούμε εύκολα καθώς ο κόλπος που βρίσκονται τα Σάψιλα, φαίνεται από το δρόμο. Στην παραλία Σάψιλα θα βρείτε τα πιο ζεστά νερά στην Πάτμο, αλλά και ησυχία καθώς η παραλία δεν είναι πολυσύχναστη.

Λουκάκια:

Σε απόσταση 4 χιλιομέτρων από τη Σκάλα βρίσκεται αυτή η όμορφη μικρή παραλία με βότσαλα. Ακριβώς πίσω από την παραλία Σάψιλα.

Δραστηριότητες στην Πάτμο:

Ψαροντούφεκο, Καταδύσεις, Ιστιοπλοΐα, Βόλτα με σκάφος στα πάμπολλα γύρω νησάκια (Σκλάβα, Χιλιομόδι, Άνυδρο κ.ά).

Διαμονή στην Πάτμο:

Τα περισσότερα καταλύματα που διαθέτει η Πάτμος βρίσκονται στη Χώρα και στη Σκάλα, το λιμάνι του νησιού.

Τοπική κουζίνα:

Τοπικές συνταγές με φρέσκο ψάρι. Δοκιμάζουμε το τοπικό τυρί Καλαθωτός. Αυτό που είναι πολύ ιδιαίτερο στην Πάτμο είναι τα 3 γλυκά της. Τα δύο ονομάζονται πουγγιά και είναι το ένα τηγανητό και το άλλο ψητό. Φύλλο γεμισμένο με ξηρούς καρπούς και με ζάχαρη άχνη από πάνω το ψητό, είναι εξαιρετικές νοστιμίες και το παραδοσιακό γλυκό στην Πάτμο για γάμους, βαπτίσεις και επετείους. Το τρίτο τοπικό γλυκάκι της Πάτμου είναι μια παραλλαγή του νησιώτικου αμυγδαλωτού με ανθόνερο. Η παραλλαγή είναι στο σχήμα που δεν είναι αχλαδόσχημο και στην γέμιση που δεν έχει μόνο αμύγδαλα. Πρέπει να τα δοκιμάσετε και τα 3 οπωσδήποτε.

Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής

Στα τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτέμβρη, διεξάγεται στην Πάτμο ένα φεστιβάλ το οποίο ταιριάζει απόλυτα με τον χαρακτήρα του νησιού. Πρόκειται για το Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Πάτμου, που ξεκίνησε το 2001, έχοντας ως στόχο την παρουσίαση υψηλού επιπέδου μουσικών εκδηλώσεων και έχει καθιερωθεί πλέον ως μία από τις σημαντικότερες μουσικές εκδηλώσεις. Κάθε χρόνο μπροστά στο Ιερό Σπήλαιο της Αποκάλυψης, καλλιτέχνες και χορωδίες τόσο από την Ελλάδα, όσο και από χώρες του εξωτερικού έρχονται εδώ για να παρουσιάσουν μουσικά έργα, εμπνευσμένα από τη Χριστιανική Πίστη. Το φεστιβάλ αποτελεί ένα από τα πλέον ισχυρά κίνητρα για να επισκεφθεί κανείς το νησί και χιλιάδες επισκέπτες δίνουν το παρόν τις ημέρες αυτές για να ζήσουν εδώ τις κατανυκτικές βραδιές που προσφέρει.

Πάσχα στην Πάτμο

Η Πάτμος είναι διάσημη για το Πάσχα της και κάθε χρόνο χιλιάδες πιστοί συρρέουν εδώ για να βιώσουν μία εμπειρία ξεχωριστή, διαποτισμένη από τον ιερό χαρακτήρα του νησιού, καθώς το Πάσχα εδώ γιορτάζεται με ιδιαίτερη κατάνυξη. Εκδηλώσεις πραγματοποιούνται καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, αποκορύφωμα των οποίων αποτελεί η Τελετή του Νιπτήρος το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης, όπου αναπαριστάται η πράξη του Ιησού που έπλυνε τα πόδια των μαθητών του, με τη συνοδεία εκκλησιαστικών ύμνων. Τη Μεγάλη Παρασκευή γίνεται η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης στη Μονή του Αγίου Ιωάννη και το ίδιο βράδυ όλοι οι επιτάφιοι συναντιούνται στις πλατείες της Σκάλας και της Χώρας. Η Ανάσταση γίνεται επίσης στο Μοναστήρι και ανήμερα του Πάσχα, διαβάζεται το Ευαγγέλιο σε επτά γλώσσες, στη λειτουργία της Αγάπης. Την Τρίτη μέρα του Πάσχα γίνεται αγιασμός και λιτάνευση των ιερών λειψάνων και εικόνων της Μονής Ιωάννου Θεολόγου από τον ηγούμενο.

Πατμιάδα εκκλησιαστική σχολή:

Πρόσφερε μόρφωση σε σημαντικές μορφές του Ελληνισμού γι’ αυτό η φήμη της διαδόθηκε στο Πανελλήνιο.  Η άτυπη λειτουργία της όμως μπορεί να θεωρηθεί ότι αρχίζει από την εποχή του Οσίου Χριστοδούλου, ο οποίος….

Η Πατμιάδα του Γένους Εκκλησιαστική Σχολή, ιδρύθηκε το 1713 από τον Πάτμιο Κληρικό Μακάριο Καλογερά, Διάκονο της Ιεράς Μονής Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Η άτυπη λειτουργία της όμως μπορεί να θεωρηθεί ότι αρχίζει από την εποχή του Οσίου Χριστοδούλου, ο οποίος φρόντισε να λειτουργήσει στη Μονή του βιβλιοθήκη για τη μόρφωση των μοναχών, φέρνοντας μαζί του από τη Μικρά Ασία τα χειρόγραφά του. Η Σχολή στεγάστηκε αρχικά στο χώρο του Ιερού Σπηλαίου της Αποκαλύψεως, τον οποίο ενοικίασε από την Ιερά Μονή και τον διαμόρφωσε ανάλογα, κτίζοντας αίθουσες διδασκαλίας, κοιτώνες και λοιπούς χώρους, προκειμένου να στεγάσει το διδακτήριό του. Ο Άγιος Μακάριος, γόνος εκλεκτής Πατμιακής οικογένειας, ήταν προικισμένος με ιδιαίτερη ευφυΐα και φιλομάθεια. Γι’ αυτό πήγε στην Κωνσταντινούπολη με στόχο να διευρύνει τις εγκύκλιες γνώσεις του. Οι σπουδές του στην Πόλη δεν περιορίστηκαν μόνο στα Θεολογικά μαθήματα. Εντρύφησε ιδιαίτερα στην αρχαία Ελληνική γραμματεία, στα Λατινικά, στη Φιλοσοφία, στην Εκκλησιαστική Μουσική κλπ.. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του εκεί συνδέθηκε όχι μόνο με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αλλά και με τους μεγάλους Φαναριώτικους οίκους. Η εκτίμηση στο πρόσωπό του ήταν πολύ μεγάλη. Διαβλέποντας τα χαρίσματά του τον πίεζαν να παραμείνει στην Βασιλεύουσα και να αναδειχθεί σε Μητροπολίτη. Οι τόσο δελεαστικές προτάσεις δεν τον συγκίνησαν. Η σκέψη του ήταν στραμμένη στο νησί του, στο Μοναστήρι του. Είχε την επιθυμία να μεταλαμπαδεύσει στους νέους της εποχής του τις γνώσεις του. Προσφορότερος χώρος για τον σκοπό αυτόν δεν ήταν άλλος από το Ιερό Σπήλαιο. Περίοδος Τουρκοκρατίας. Οι δυσκολίες πάμπολλες. Ακλόνητος όμως, με βαθειά πίστη στο Θεό, με αδιάλειπτη προσευχή και εργασία, ανέδειξε τη Σχολή του σε φάρο τηλαυγή, που ξεπέρασε όχι μόνο την Πάτμο και τα γύρω νησιά, αλλά έφθασε και στην Κωνσταντινούπολη, την Κύπρο, την Κύζικο, την Αλεξάνδρεια, το Σινά, τη Ρωσία κ. α., από όπου έφθαναν για σπουδές. Τον Άγιο Μακάριο, που απεβίωσε το έτος 1737, σε ηλικία 57 ετών, διαδέχθηκε στη διεύθυνση της Σχολής ένας από τους Μαθητές του, ο Άγιος Γεράσιμος ο Βυζάντιος. Μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, φοίτησαν στη Σχολή μεγάλες προσωπικότητες της Εκκλησίας μας και του Έθνους μας. Ο Εθνομάρτυρας Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε΄, τέσσερις συνολικά Οικουμενικοί Πατριάρχες, ο Πρωτεργάτης της Φιλικής Εταιρείας Εμμανουήλ Ξάνθος, κλπ. Το 1906 η Σχολή μεταφέρθηκε στη Σάμο. Φαίνεται ότι κάποιος “καλοθελητής” κατήγγειλε στην “Υψηλή Πύλη” ότι ορισμένοι καθηγητές δίδασκαν στην Πατμιάδα την Ελληνική ιστορία και μάλιστα την ιστορία της επαναστάσεως του 1821. Οι Τούρκοι επέβαλαν άμεσα την διακοπή της λειτουργίας της. Τότε η Σαμιακή Πολιτεία, η Πάτμος και μάλιστα η Ιερά Μονή και ο Μικρασιατικός Σύλλογος “ΑΝΑΤΟΛΗ” συμφώνησαν για τη μεταφορά της Σχολής στη Σάμο. Δυστυχώς δεν ήταν εύκολη η επιβίωσή της. Η επικοινωνία της Τουρκοκρατούμενης Πάτμου με την ελεύθερη Σάμο παρουσίαζε φοβερές δυσκολίες. Ούτε εφόδια μπορούσαν να σταλούν στη Σχολή ούτε προσωπικό ούτε και μαθητές βέβαια. Έτσι, δεν μπόρεσε να λειτουργήσει περισσότερα από δύο ή τρία χρόνια. Ακολούθησε η Ιταλική κατοχή στα Δωδεκάνησα. Ήταν αδύνατο να επιχειρήσει κανείς την επαναλειτουργία της Σχολής, μια που οι Ιταλοί έκλειναν και τα άλλα Σχολεία και δεν επέτρεπαν τη διδασκαλία της Ελληνικής γλώσσας. Αμέσως μετά την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου από τον Ιταλικό ζυγό, η πρώτη μέριμνα των Πατέρων της Ιεράς Μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και του Πατμιακού Λαού ήταν η επαναλειτουργία της Πατμιάδας. Όντως, πριν ακόμη ολοκληρωθεί η ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου με τη Μητέρα Ελλάδα, πραγματοποιήθηκε το όνειρο πολλών ετών. Την 1η Οκτωβρίου του 1947 έγιναν πανηγυρικά τα εγκαίνια της Σχολής και ο αγιασμός για την έναρξη των μαθημάτων. Η Σχολή κατ’ αρχάς λειτούργησε στα κτίρια της Αποκαλύψεως και κατά το πρώτο έτος φοίτησαν 49 μαθητές. Η προσέλευση των μαθητών ήταν αθρόα και επειδή η κτιριακή υποδομή ήταν ανεπαρκής, για να καλύψει όχι μόνο τη στέγαση των μαθητών (κοιτώνες), αλλά και τη φοίτηση (αίθουσες διδασκαλίας), με πρωτοβουλία της Ιεράς Μονής μετέβη στην Αμερική ο αείμνηστος τότε Προηγούμενος της Μονής, Συμεών Ρεβίθης, ο οποίος διενήργησε έρανο μεταξύ των εκεί Πατμίων, προκειμένου να ανεγερθεί νέο κτίριο. Γι’ αυτό το λόγο, επειδή η Σχολή αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει κοιτώνες των μαθητών για αίθουσες διδασκαλίας, εξαιτίας του αδιαχώρητου που είχε παρουσιαστεί από την προσέλευση μαθητών, υποχρεώθηκε παράλληλα να ενοικιάσει δύο αρχοντικά μεγάλα σπίτια της οικογένειας των Παυλάκηδων, το ένα στην περιοχή «Αρμύρα» και το άλλο, το γνωστό ωςDopolavoro για τον κοιτωνισμό ορισμένου αριθμού μαθητών. Και έτσι, κάθε βράδυ, με το φορτηγό αυτοκίνητο που διέθετε τότε η Σχολή, κατέβαιναν οι μαθητές των μεγαλύτερων τάξεων, μαζί με δύο καθηγητές, κοιμόταν εκεί και το πρωί πάλι με το ίδιο φορτηγό ανέβαιναν στη Σχολή. Στις 22 Οκτωβρίου του 1948 ο Βασιλεύς Παύλος ο Β΄ εθεμελίωσε τα νέα κτίρια της Πατμιάδας στον περίβολο του Ι. Σπηλαίου της Αποκαλύψεως.Δυστυχώς η αποπεράτωσή τους δεν επιτεύχθηκε λόγω ελλείψεως χρημάτων. Πολυάριθμοι μαθητές φοίτησαν, ιδιαίτερα κατά τις πρώτες δεκαετίες επαναλειτουργίας της Σχολής. Στο τέλος κάθε σχολικού έτους γινόταν επίσημη τελετή απονομής των πτυχίων στους τελειοφοίτους από τον εκάστοτε Καθηγούμενο και Πατριαρχικό Έξαρχο της Πάτμου, ως Προέδρου της Σχολικής Εφορείας, και παρισταμένων όλων των τοπικών Αρχών. Πάμπολλοι είναι οι μαθητές εκείνοι, που διακονούν σήμερα και στον Ελλαδικό χώρο, αλλά και στο Εξωτερικό την Εκκλησία και την κοινωνία. Αφρικανοί, Σύριοι, Αιθίοπες και άλλοι που γαλουχήθηκαν στα έδρανα της Πατμιάδας με τα νάματα της Ορθοδοξίας μας και της Ελληνικής μας παιδείας, με αποτελέσματα να μεταλαμπαδεύουν στις Πατρίδες τους τη δική μας την Πίστη, τον δικό μας Πολιτισμό, τη δική μας Παιδεία, την Ελλάδα ολόκληρη. Σήμερα βέβαια ο αριθμός των μαθητών έχει μειωθεί. μια και λειτουργούν πολλά Εκκλησιαστικά Σχολεία σε όλη τη χώρα. Η Σχολή υπάγεται στη Γενική Διεύθυνση Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και λειτουργεί ως τριτάξιο Εκκλησιαστικό Γυμνάσιο και ως τριτάξιο Γενικό Εκκλησιαστικό Λύκειο. διαθέτει ανάλογες αίθουσες διδασκαλίας: αίθουσα Μουσικής με πιάνο και Εκκλησιαστικό όργανο, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, αίθουσα Πληροφορικής και σύγχρονη Βιβλιοθήκη που περιέχει δέκα χιλιάδες περίπου βιβλία, με μηχανοργάνωση, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, για τη χρήση τους από τους μελετητές, εποπτικά μέσα διδασκαλίας και κάθε σχετικό για την προσφορότερη παροχή των μορφωτικών αγαθών. Η Σχολή για την ανεκτίμητη προσφορά της στην Εκκλησία και στο ΄Εθνος, έχει τιμηθεί επανειλημμένως από το Οικουμενικό Πατριαρχείο (χρυσούς Σταυρός το έτος 1988 και 1995), από την Ακαδημία Αθηνών (“χρυσούν μετάλλιον”), από τηνUNESCO (ειδικό τιμητικό μετάλλιο).

Επιμέλεια: Α.Βίνος