Ένα αίνιγμα απομένει να απαντηθεί σε αυτήν την ανάλυση: για ποιο λόγο ένας οποιοσδήποτε αδαής μπορεί να ήθελε να βγει από την άγνοια μέσα στην οποία ζει εν αγνοία του;
Δεν μπορεί να γίνει από περιέργεια, καθώς αυτή αφορά ανθρώπους που ήδη αναζητούν.
Δε μπορεί να γίνει με το σκεπτικό ότι “όποιος αναζητά υπερέχει”, γιατί αυτό ο αδαής το αγνοεί.
Δε μπορεί να γίνει με στόχο τη βελτίωση, διότι ο αδαής γνωρίζει μόνο τη δική του απόδοση και συγκρίνει πάντοτε μόνο με τετελεσμένα γεγονότα-ποτέ με τη φαντασία του.
Δε μπορεί να γίνει υπό πίεση, γιατί αυτό θα τον κάνει να υποκριθεί ή να επαναστατήσει-όχι να μάθει.
Λέμε συνήθως, ότι για να διανύσεις το πρώτο κομμάτι του δρόμου και να γίνεις πιο σοφός, η ευφυϊα δε μπορεί να σε βοηθήσει, η δουλειά δε μπορεί να σε βοηθήσει, τα χρήματα δε μπορούν να σε βοηθήσουν και ούτε και η ομορφιά.
Ίσως να μπορεί η αγάπη.
Και λέω “ίσως”, γιατί δε βοηθάει και πολύ να σκέφτεσαι την αγάπη. Αντιθέτως, αν τη νιώσεις, τότε ναι, πράγματι μπορεί ν’ αλλάξεις.
Ο μόνος πιθανός λόγος για να θελήσω να βγω από τη σιγουριά της άγνοιας είναι να νιώσω την ακατάσχετη επιθυμία ν’ ακολουθήσω κάποιον που, με αληθινό ενδιαφέρον για το δικό μου καλό, μου απλώνει το χέρι και μου ζητά να πορευτούμε πλάι πλάι σ’ έναν άγνωστο δρόμο.
Υποστηρίζω, λοιπόν, ότι ο μοναδικός λόγος που θα είχα για να δοκιμάσω να ξεφύγω από την άγνοια, θα ήταν η τρυφερότητα και η εμπιστοσύνη ενός δασκάλου ή μιας δασκάλας που θα μου πρόσφερε ανιδιοτελώς αγάπη και θα μου υποδείκνυε μια πορεία. Τότε μόνο η μάθηση θα γινόταν απόλαυση, θα γινόταν αναγέννηση, θα γινόταν νέες εμπειρίες, θα γινόταν παιχνίδι.
“Από την άγνοια στη σοφία” Χορχέ Μπουκάϊ
Επιμέλεια – Επεξεργασία: Β. Βίνος
