Το γλυκάνισο είναι ένα μονοετές αρωματικό φυτό με μικρά λευκά άνθη. Στη χώρα μας είναι αυτοφυές κυρίως στα νησιά. Χρησιμοποιείται από το 2000 π.Χ. ως αρωματικό, καρύκευμα και φάρμακο. Οι καρποί του είναι ωοειδείς,μικροί, σκληροί και ανοικτού καφέ χρώματος με πικάντικη, γλυκιά γεύση.
Χρησιμοποιούμε τους σπόρους του για να αρωματίσουμε το ούζο, διάφορα λικέρ, αψέντι και τονωτικά φάρμακα, όπως και για να καλύψουμε την ισχυρή γεύση ορισμένων αντιβηχικών φαρμάκων. Με τα φύλλα του αρωματίζουμε σούπες, σαλάτες, χορτόπιτες και κάθε είδους πίτες και ψωμιά. Με το αιθέριο λάδι του αρωματίζονται σαπούνια πολυτελείας και οδοντόκρεμες.
Άλλες ονομασίες: Άνισο, Άνισο το Τράγιο, Καυκαλίδα, Γλυκανθίς, Πιμπενέλη η κοινή, Πιμπινέλλα.
Επιστημονική Ονομασία: Pimpinella anisum
Χρήσιμα μέρη: Οι σπόροι και τα φύλλα.
Θεραπευτικές Ιδιότητες:
– Βοηθάει την πέψη και την δυσπεψία.
– Ανακουφίζει από τον τυμπανισμό της κοιλιάς, τον στομαχόπονο, την αεροφαγία και τους νευρικούς εμετούς.
– Διεγερτικό της καρδιάς, του συκωτιού, των πνευμόνων, του μυαλού.
– Ανακουφίζει τους παιδικούς κολικούς.
– Καταπραΰνει τον βήχα, τη βραχνάδα της φωνής και τις κρίσεις άσθματος.
– Βοηθάει τα νεύρα σε περιπτώσεις υπερέντασης.
– Καταπολεμά την ψυχρότητα και ανικανότητα.
– Καταπολεμά τις αϋπνίες: Πιείτε ένα ποτήρι ζεστό γάλα στο οποίο έχετε μουλιάσει λίγους σπόρους γλυκάνισου.
– Θεωρείται σπασμολυτικό και διουρητικό.
– Κατά των πόνων της περιόδου.
– Ιδανικό για γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση.
– Οι λεχώνες παίρνουν μια κουταλιά γλυκάνισο πρωί βράδυ για να κατεβάσουν γάλα.
Αιθέριο έλαιο:
– Επειδή το αιθέριο έλαιο του γλυκάνισου αποβάλλεται από τον οργανισμό τμηματικά και από την αναπνοή συμβάλλει και στον καθαρισμό των φλεμάτων από τους αναπνευστικούς οδούς.
– Κατά του πονόδοντου: Ρίχνουμε 2-3 σταγόνες αιθέριο έλαιο γλυκάνισου σε ένα φλιτζάνι του καφέ νερό και κάνουμε γαργάρες κρατώντας κάθε γουλιά όσο περισσότερο γίνεται στο στόμα μας χωρίς να καταπιούμε.
Χρήση:
Αφέψημα:
Βράζουμε ένα κουταλάκι φύλλα ή σπόρους γλυκάνισου σε ένα φλιτζάνι νερό και, αφού το σουρώσουμε, πίνουμε το αφέψηµα ζεστό δύο φορές την ηµέρα.
Έγχυμα:
Πριν τη χρήση συνθλίβουμε ελαφρά τους σπόρους για να ελευθερωθούν τα πτητικά έλαια. Ρίχνουμε σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό 1-2 κουταλιές του τσαγιού σπόρους και το αφήνουμε σκεπασμένο για 10-15 λεπτά. Πίνουμε ένα φλυτζάνι την ημέρα.
* Χρυσό μυστικό: Αν ρίξουμε λίγο γλυκάνισο μέσα σε ταγγό λάδι μέσα σε 3-4 μέρες θα φύγει η ταγγή μυρωδιά και η γεύση του ελαιολάδου θα επανέλθει!
Που τον βρίσκουμε:
Τον βρίσκουμε σε όλα τα καταστήματα με μπαχαρικά και βότανα. Εναλλακτικά μπορούμε να φυτέψουμε λίγους σπόρους σε μια γλάστρα την Άνοιξη. Το φυτό είναι πολύ αρωματικό, ανθίζει το καλοκαίρι και ζει ένα χρόνο. Μπορούμε να κόψουμε και να αποξηράνουμε τα φύλλα πριν ανθίσει για να τα έχουμε το Χειμώνα, όσο για τους σπόρους τους μαζεύουμε το Φθινόπωρο και τους φυλάμε σε γυάλινο δοχείο μακριά από φως και υγρασία.
Για την Ιστορία:
♣ Ο Ιπποκράτης (460-370π.Χ.) πίστευε ότι ο γλυκάνισος σταματούσε το φτάρνισμα. Θεόφραστος και Διοσκουρίδης το αναφέρουν ως άνισον, ενώ ο Πλίνιος αναφέρεται στη θετική δράση των σπόρων σε προβλήματα στομάχου. Οι αρχαίοι Έλληνες το συνιστούσαν στα κρυολογήματα.
♠ Οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν το γλυκάνισο σε ένα ιδιαίτερο γλύκισμα που το έτρωγαν μετά το γεύμα τους για να χωνεύουν.
♣ Στην Κίνα το χρησιμοποιούν εδώ και χιλιετίες για φουσκώματα και καθαρή αναπνοή.
♣ Οι πρώτοι Άγγλοι βοτανολόγοι το σύστηναν κατά του λόξιγκα, για την παραγωγή γάλακτος , κατά του πονοκέφαλου και του άσθματος.
♣ Στην Κρήτη έβραζαν τους σπόρους του γλυκάνισου και το έδιναν στα βρέφη για τα εντερικά αέρια. Τους χρησιμοποιούσαν ακόμη για την κατασκευή ούζου από ρακή. Έβγαζαν και ένα είδος λεβάντας σαν κολώνια για τα κορίτσια.
♣ Την εποχή της Τουρκοκρατίας το πουλούσαν οι αχτάρηδες. Αχτάρικα ήταν μικρά στενά μαγαζάκια που είχαν χτίσει οι Τούρκοι μετά την άλωση του Χάνδακα (Ηράκλειο). Εκεί πουλούσαν μπαχαρικά, ανθόνερο, μαστίχα, κιρμίζο, σαλισάμπρι και ζάχαρη σε μικρή ποσότητα σαν φάρμακο. Η λέξη ήταν παραφθορά της τούρκικης λέξης ατάρ που σημαίνει μυρεψός (αρωματικός).Οι Κρήτες τον είπαν αχτάρ, αχτάρη και το μαγαζί αχτάρικο.
επιμέλεια-επεξεργασία: Α. Βίνος
