Το σιάτσου είναι μία από τις γνωστότερες μεθόδους σωματικής αγωγής και έχει σκοπό να εξασφαλίσει τη μέγιστη ευεξία, επιδρώντας σε σώμα, νου και πνεύμα.
Σιάτσου – Shiatsu, στα ιαπωνικά σημαίνει πίεση με τα δάχτυλα. “‘Shi” σημαίνει “δάχτυλο” και “atsu” σημαίνει “πίεση”. Είναι μία παραδοσιακή Ιαπωνική μέθοδος θεραπείας και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής ζωής. Η μέθοδος αξιοποιεί μια ποικιλία από τεχνικές, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι μαλάξεις, οι διατάσεις και η πίεση ειδικών σημείων – acupoints.
Τα σημεία πίεσης του Σιάτσου είναι 365 και λέγονται TSUBO. Είναι σημεία όπου συσσωρεύεται ένταση και γι’ αυτό μπορεί να είναι επώδυνα κατά την πίεση. Αυτό συμβαίνει, όταν ένα από τα όργανα του σώματος δεν λειτουργεί καλά, οπότε χαλάει η ισορροπία του οργανισμού και η ενεργειακή ροή γίνεται ακανόνιστη.
Συστηματοποιήθηκε το 1940 όταν ιδρύθηκε το Κολλέγιο Σιάτσου της Ιαπωνίας. Η ιστορία του όμως υπολογίζεται πως ξεκινά περίπου στα 1912, ενώ η πρώτη φορά που ο όρος αναφέρθηκε σε βιβλίο χρονολογείται το 1915.
Τι ακριβώς κάνει το σιάτσου;
Η παραδοσιακή ιατρική της Ανατολής, που εφαρμόζει καθημερινά το σιάτσου, στηρίζεται στην πεποίθηση ότι τα ενεργειακά σημεία του σώματος σχηματίζουν ένα δίκτυο καναλιών –μεσημβρινών – όπου ρέει η ζωτική ενέργεια και τροφοδοτεί ολόκληρο το σώμα διατηρώντας την ισορροπία στον οργανισμό, ακριβώς όπως το νερό διοχετεύεται σε όλα τα μέρη ενός φυτού και το τροφοδοτεί. Ωστόσο σε περιπτώσεις σωματικής ή ψυχικής έντασης, αυτή η αρμονία διαταρράσσεται, με αποτέλεσμα να εκδηλώνεται μια σειρά προβλημάτων. Στη δύσκολη στιγμή λοιπόν το σιάτσου έρχεται να αντιμετωπίσει τη δυσαρμονία και να επαναφέρει την καλή υγεία στο άτομο.
Τα αίτια που μπορούν να προκαλέσουν μπλοκαρίσματα της ενέργειας και δυσλειτουργία του σώματος, συνεπώς και ασθένεια, είναι ποικίλα: λανθασμένη διατροφή, έλλειψη άσκησης, υπερκόπωση νου και σώματος, μπλοκαρίσματα συναισθηματικά και πνευματικά κ.ά. Τα πρώτα συμπτώματα από έλλειψη σωστής ενεργειακής ροής στη σπονδυλική στήλη είναι: πονοκέφαλοι, δυσκοιλιότητα, αϋπνίες, υπολειτουργία στη χολή, στο συκώτι, νεφρά, έντερα, γεννητικά όργανα, πόνοι στα πόδια, πόνοι στον αυχένα και στα χέρια, ψυχολογικά προβλήματα.
Το σιάτσου, όπως και οι άλλες θεραπευτικές μέθοδοι της Άπω Ανατολής, επιδιώκει να εναρμονίσει το γιν-γιανγκ και μ’ αυτόν τον τρόπο να αποκαταστήσει τη φυσική ισορροπία και υγεία. Για να γίνει η θεραπεία του σιάτσου πρέπει να εντοπιστούν οι μεσημβρινοί και οι περιοχές του σώματος που βρίσκονται σε δυσαρμονία. Όταν ο θεραπευτής φτάσει σε μια ενεργειακή διάγνωση αποφασίζει ποιοι είναι οι στόχοι της θεραπείας, δηλαδή τι το πιο σημαντικό χρειάζεται να επιτύχει.
Πώς διεξάγεται η θεραπεία;
Ο θεραπευτής θα ζητήσει πληροφορίες, από τον δέκτη, σχετικά με το ιατρικό ιστορικό του, με προβλήματα υγείας που πιθανόν να τον απασχολούν αυτήν τη περίοδο της ζωής του, καθώς και πληροφορίες για την καθημερινότητά του. Ειδικότερα, αναζητά το αίτιο του προβλήματος και εστιάζει στην αντιμετώπισή του και όχι στην καταπολέμηση του συμπτώματος. Αντικείμενο κάθε συνεδρίας αποτελεί ολόκληρο το σώμα, αλλά κάποιες φορές ο θεραπευτής θα χρειαστεί να εστιάσει μόνο στην πλάτη, τη μέση ή την κοιλιά ανάλογα με το εκάστοτε πρόβλημα.
Ο θεραπευτής χρησιμοποιεί τα δάχτυλα – κυρίως τον αντίχειρα, τις παλάμες, τους αγκώνες ή ακόμα και τα γόνατά του ώστε να πιέσει κατάλληλα το κάθε σημείο και να διατρέξει τους μεσημβρινούς του σώματος. Επιπλέον, εκτελεί ενεργητικές αλλά και παθητικές ασκήσεις στους μαλακούς ιστούς αλλά και στρέτσινγκ. Η αλληλουχία των ασκήσεων δεν υπακούει σε κάποιους προκαθορισμένους κανόνες που βρίσκουν εφαρμογή σε όλους τους ασθενείς και σε όλα τα προβλήματα. Αντίθετα, ο θεραπευτής αυτοσχεδιάζει και συνδυάζει τις κινήσεις.
Ο ασθενής ξαπλώνει ή κάθεται σε άνετο βαμβακερό στρώμα και φοράει απαλά ρούχα. Κάθε συνάντηση μπορεί να είναι τελείως διαφορετική από τη προηγούμενη, κάτι που έχει κάνει το shiatsu τόσο δημοφιλές ώστε να το προτιμούν από οποιοδήποτε άλλο είδος μασάζ. Διαρκεί περίπου 1 ώρα και 15 ‘. Η πρώτη συνεδρία διαρκεί λίγο περισσότερο λόγω λήψης ιατρικού ιστορικού.
Ο αριθμός των επισκέψεων εξαρτάται από το εκάστοτε πρόβλημα. Για τις χρόνιες περιπτώσεις ένα σετ 6 με 7 συνεδριών αρκούν. Για πιο οξείες καταστάσεις 1-2 συναντήσεις, που επαναλαμβάνονται περιστασιακά, αρκούν για να φανούν τα πρώτα αποτελέσματα.
Βέβαια, ο κάθε οργανισμός είναι μοναδικός και ιδιαίτερος και αντιδράει ανάλογα με το τρόπο ζωής που έχει συνηθίσει. Είναι αξιοσημείωτο μάλιστα ότι η συγκεκριμένη μέθοδος απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες και φυσικά δεν προϋποθέτει κάποιο επίπεδο καλής φυσικής κατάστασης.
Σε τι μπορεί να βοηθήσει το σιάτσου:
Το Σιάτσου ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και τη φυσική θεραπευτική δύναμη που έχουμε μέσα μας. Δρα σε ψυχοσωματικό επίπεδο. Βοηθάει στην εναρμόνιση των συναισθημάτων, βελτιώνει τη συγκέντρωση και τον ύπνο, ενώ απαλύνει το άγχος και την συναισθηματική φόρτιση. Προσφέρει βαθιά χαλάρωση και ανακούφιση από τις εντάσεις. Ενισχύει το αναπαραγωγικό σύστημα και στη γυναίκα και στον άνδρα.
Ακόμα μπορεί να βοηθήσει σε :
• Προβλήματα περιοδικής ή χρόνιας κόπωσης.
• Κυκλοφορικά προβλήματα, φλεβίτιδες, πρήξιμο.
• Γαστρεντερικά προβλήματα, δυσπεψία, καούρες, δυσκοιλιότητα, διάρροια, φούσκωμα
• Σεξουαλικά προβλήματα.
• Πονοκέφαλους, πόνους στη μέση, δυσκαμψία στους μυς και στις αρθρώσεις, πιάσιμο.
• Γυναικολογικά προβλήματα, προ-εμμηνορρυσιακό σύνδρομο, εμμηνόπαυση.
• Ρευματισμούς.
• Τραυματισμούς από άθληση.
• Αυχενικό σύνδρομο, οσφυαλγία- ισχιαλγία, νευραλγία τριδύμου, τραυματισμούς από άθληση.
• Αϋπνίες.
Το σιάτσου χρησιμοποιείται ακόμα ως βοήθημα για την ανάρρωση μετά από ασθένεια ή σαν συμπλήρωμα άλλων πιο συμβατικών μεθόδων θεραπείας. Μπορεί δηλαδή να χρησιμοποιηθεί και σε περιπτώσεις, όπου κάποιος ασθενεί σοβαρά, ή είναι κατάκοιτος, ακόμα κι αν βρίσκεται σε νοσοκομείο. Όπως πάντα, αλλά ακόμα περισσότερο σ’ αυτές τις περιπτώσεις, πρέπει ο ασκών στο σιάτσου να διαθέτει την κατάλληλη εκπαίδευση και εμπειρία.
Πόνοι και άλλες δυσκολίες του γυναικείου κύκλου μειώνονται, ενώ υποστηρίζεται η σωστή και ομαλή λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος, τόσο στις γυναίκες όσο και στους άνδρες. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το σιάτσου προσφέρει ανακούφιση από διάφορα κοινά προβλήματα, όπως οι πόνοι στη μέση και στα πόδια, η δυσπεψία, οι ψυχολογικές μεταπτώσεις και η αϋπνία. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να επιταχύνει και να βοηθήσει τον τοκετό. Πρέπει βέβαια να έχουμε την έγκριση του γυναικολόγου.
Άνθρωποι που έχουν μεγάλες απαιτήσεις από το σώμα τους, όπως οι αθλητές, επωφελούνται από τις ειδικές πιέσεις και διατάσεις που εφαρμόζει το σιάτσου. Η φυσική κατάσταση μεγιστοποιείται, ενώ βελτιώνεται η στάση του σώματος.
Όταν το Σιάτσου και ο βελονισμός χρησιμοποιούνταν ευρύτερα στην Ανατολή, κυρίως στην Κίνα, οι γιατροί πληρώνονταν από την κοινότητα όσο καιρό οι πελάτες τους ήταν υγιείς. Γι’ αυτό ήταν συμφέρον του γιατρού να χρησιμοποιεί κυρίως προληπτικές θεραπείες. Επίσης οι Ανατολικοί γιατροί εξέταζαν τους πελάτες τους πιο ολοκληρωμένα, συμβουλεύοντάς τους για την προσωπική, επαγγελματική και δημόσια ζωή τους, για τη στάση και τη δίαιτά τους, δίνοντας επίσης φυσικές ιατρικές συμβουλές. Υπήρχε η αντίληψη ότι κάθε άτομο είναι σώμα, ψυχή, νους και το να δοκιμάσεις να θεραπεύσεις μόνο μία όψη αυτού του από 3 μέρη αποτελούμενου οργανισμού είναι καταδικασμένο σε αποτυχία. Ένας νους νευρικός θα προκαλέσει αρρώστια στο σώμα, και ένα άρρωστο δεν θα αφήσει το νου να σκεφτεί καθαρά. Έτσι το άτομο πρέπει να ληφθεί υπόψη ως σύνολο για τη θεραπεία από μια ασθένεια.
*** Το Shiatsu δεν έχει σκοπό να αντικαταστήσει ή να καταργήσει την κλασική ιατρική. Είναι μία φυσική μέθοδος θεραπείας, που μπορεί να συνοδεύσει μία θεραπευτική αγωγή της κλασικής ιατρικής.
επιμέλεια – επιμέλεια: Β. Βίνος