Η επιστημονική ονομασία του είναι Chamomilla. Περιλαμβάνει 70 είδη. Το φυτό ζει ένα χρόνο. Η συγκομιδή γίνεται τους μήνες Απρίλιο – Μάιο. Είναι αρωματικό και φαρμακευτικό. Έχει ηρεμιστικές, τονωτικές αλλά και αντισηπτικές και εντομοκτόνες ιδιότητες. Το ομώνυμο αφέψημα κατασκευάζεται από τα άνθη του χαμομηλιού. Επίσης, εκχυλίσματα χαμομηλιού χρησιμοποιούνται σε διάφορα καλλυντικά ή σαμπουάν. Η απόσταξη από τα άνθη του μας δίνει ένα πολύτιμο αιθέριο έλαιο. Το χαμομήλι έχει επίσης ονομαστεί «γιατρός των φυτών», γιατί όπου φυτρώνει βοηθάει όλα τ’ ασθενικά φυτά που φυτρώνουν μαζί του.
Άλλες ονομασίες: χαμαίμηλο, καμηλάκι, λουλουδάκι του Αγίου Γεωργίου
Το χαμομήλι του Αγίου Γεωργίου …
Άγιε μου Γιώργη άρχοντα, πιστέ μου καβαλάρη
κάνε πάλι τα θάμα σου και μένανε μια χάρη.
Το που γιορτάζει η χάρη σου στα τέλη του Απρίλη
οπ’ ανθίζουν ούλα τα κλαριά και το χαμομήλι…
Η χριστιανική παράδοση έχει αφιερώσει το χαμομήλι στον Άγιο Γεώργιο, προφανώς γιατί ανθίζει κοντά στην γιορτή του (23 Απριλίου). Λέγεται παλιά στόλιζαν την εικόνα του Αγίου Γεωργίου με λουλούδια από χαμομήλι, διότι το χαμομήλι είχε τα δυο χρώματα, το κίτρινο κεφάλι αντιπροσώπευε τις αρρώστιες και τα βάσανα και το λευκό πέταλο την ευτυχία. Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας ή της περιφοράς της εικόνας οι προσκυνητές έπαιρναν τα λουλούδια του χαμομηλιού από την εικόνα και τα τοποθετούσαν στο εικόνισμα της οικίας των για να προφυλάσσονται από τις ασθένειες. Όταν κάποιος νοσούσε από την οικογένεια, έφτιαχναν ιατρικά παρασκευάσματα μέσα έριχναν και λίγο διαβασμένο χαμομήλι για να πιάσει όπως λέγανε το γιατρικό.
* Χρήσιμα μέρη: τα λουλούδια και το αιθέριο λάδι
Θεραπευτικές ιδιότητες:
Το τσάι από χαμομήλι:
– Βοηθάει στην αϋπνία
– Είναι κατάλληλο κατά του βήχα και της βραχνάδας
– Καταπολεμάει τους πονοκεφάλους και τις ζαλάδες.
– Είναι καλό για το στομάχι – βοηθάει στη χώνεψη, για τους πόνους της κοιλιάς και της εμμηνόρροιας
– Τονώνει το ανοσοποιητικό απαλλάσσοντας μας από τα κρυώματα και τις ιώσεις που «κολλάμε» όταν το ανοσοποιητικό μας είναι πεσμένο. Ακόμη, όμως, κι αν αρρωστήσουμε με γρίπη ή συνάχι, η εισπνοή ατμού από το εκχύλισμα του χαμομηλιού μπορεί να καταπραΰνει το κρύωμά μας και να μειώσει την καταρροή.
– Μειώνει κατά πολύ τους μυϊκούς σπασμούς και τις κράμπες
– Ελέγχει το διαβήτη: Τα υπεργλυκαιμικά συμπτώματα και ο διαβήτης μπορούν να ελεγχθούν με την κατανάλωση χαμομηλιού, καθώς το χαμομήλι μειώνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα
– Η καταπραϋντική του δράση βοηθάει στην ανακούφιση των παιδιών από τους πόνους της οδοντοφυΐας, με μπούκωμα.
Εξωτερική χρήση:
Δέρμα: Το χαμομήλι είναι γνωστό για την καταπραϋντική του δράση σε ερεθισμένες επιδερμίδες ή σε σημεία με εκζέματα καθώς και για την ανακούφιση που προσφέρει όταν χρησιμοποιείται ως κομπρέσα:
– Αν ταλαιπωρείστε με την ακμή και τα σπυράκια, βράστε λίγο χαμομήλι, αφού καθαρίσετε καλά το πρόσωπό σας με νερό και σαπούνι, απλώνετε επάνω το χαμομήλι, χλιαρό. Αφήστε το για είκοσι λεπτά και μετά ξεπλύνετε καλά. Μπορείτε να το κάνετε κάθε δύο ημέρες, έως ότου δείτε αποτελέσματα.
– Επίσης ανακουφίζει από το αντιαισθητικό «κριθαράκι» μετά από συνεχείς πλύσεις με αφέψημα χαμομηλιού.
– Βακτηριοκτόνο: Κάνουμε γαργάρες για πληγές στο στόμα ή για άφθες
Στο μπάνιο: Βράζουμε 1 λίτρο νερό με μια γεμάτη χούφτα χαμομήλι, το κατεβάζουμεαπό τη φωτιά και το αφήνουμε για 15 λεπτά. Ύστερα το σουρώνουμε και ρίχνουμε το αφέψημα στην μπανιέρα, την οποία θα έχουμε γεμίσει με νερό. Βυθίζουμε το σώμα μας στο νερό και χαλαρώνουμε. Tο μπάνιο αυτό θα μας ξεκουράσει και θα μας ηρεμήσει από το στρες, ενώ θα καταπραΰνει και πιθανούς ερεθισμούς στο δέρμα.
Κρύωμα: Για τα μικρά παιδιά, κυρίως τα νήπια, όταν κρυώσουν βάζουμε λίγο χαμομήλι σε ελαιόλαδο και αλείφουμε το σώμα τους πριν κοιμηθούν. Εξ’ ου και η λαϊκή ρήση:
Χαμομήλι και λαδάκι
να κοιμάται το παιδάκι.
Εντάξει …μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε και για τα μεγάλα παιδιά 🙂
Μαλλιά: Αν έχουμε φυσικά ξανθά μαλλιά και θέλουμε να ενισχύσουμε το χρώμα τους χωρίς την χρήση βλαβερών χημικών συστατικών, λουζόμαστε (ειδικά το καλοκαίρι) με αφέψημα χαμομηλιού. Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό.
Ντεμακιγιάζ: Το βότανο αυτό μπορεί να χρησιμεύσει ακόμη και ως ντεμακιγιάζ. Αν έχουμε ξεμείνει από γαλάκτωμα καθαρισμού, φτιάχνουμε μείγμα με 2 κουταλιές γάλα και 2 κουταλιές από αφέψημα χαμομηλιού. Το βάζουμε σε βαμβάκι ή κατευθείαν στο πρόσωπο μας
Μάτια: Αν υποφέρουμε από μαύρους κύκλους ή πρησμένα μάτια, τοποθετούμε κομπρέσες χαμομηλιού (αφού κρυώσει) στην ευαίσθητη αυτή περιοχή για 10 λεπτά.
* Αν είμαστε αλλεργικοί στο χρυσάνθεμο και σε φυτά που ανήκουν στο γένος της αμβροσίας, υπάρχει πιθανότητα να είμαστε αλλεργικοί και στο χαμομήλι, γι’ αυτό καλύτερα να το αποφεύγουμε. Ακόμη, λόγω του ότι η κατανάλωση χαμομηλιού ενδέχεται να επηρεάζει την απορρόφηση σιδήρου από το έντερο, αν πάσχουμε από έλλειψη σιδήρου, συμβουλευόμαστε το γιατρό μας για την κατανάλωσή του.