Της αξίζει περισσότερη σημασία από όση της δίνουμε. Συνήθως την προσπερνάμε αδιάφορα στους πάγκους των λαϊκών αγορών, χωρίς να της ρίχνουμε ούτε μια ματιά. Όμως, αν γνωρίζαμε καλύτερα την κίτρινη κολοκύθα, θα ανακαλύπταμε ότι κάτω από τη σκληρή φλούδα της κρύβει μια ευχάριστη διατροφική έκπληξη με γλυκο-αλμυρή γεύση και υψηλή διατροφική αξία.
Η κίτρινη κολοκύθα μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στην ελληνική σύγχρονη κουζίνα όπως τα κολοκυθάκια, είναι όμως ένα λαχανικό γευστικό και άκρως θρεπτικό!
Αποτελεί τον πρωταγωνιστή του Halloween που γιορτάζεται σε πολλές χώρες, αλλά και νοστιμότατο υλικό για πίτες, σούπες και άλλες συνταγές.
Είναι πλούσια πηγή βιταμινών, μεταλλικών στοιχείων και άλλων θρεπτικών συστατικών. Είτε πρόκειται για τη σάρκα ή τους σπόρους της, η κολοκύθα μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη στην υγεία μας.
Θρεπτικά στοιχεία της κολοκύθας
Υψηλή περιεκτικότητα σε καροτενοειδή: Οι κολοκύθες οφείλουν το φωτεινό πορτοκαλί χρώμα τους στο υψηλό ποσοστό καροτενοειδών που περιέχουν. Τα καροτενοειδή αποτρέπουν τις ελεύθερες ρίζες στο σώμα και βοηθούν στην πρόληψη της πρόωρης γήρανσης, των καρδιαγγειακών νοσημάτων και άλλων λοιμώξεων.
Πρωτεΐνη: Οι κολοκυθόσποροι είναι πλούσια πηγή πρωτεϊνών. Το έλαιό τους έχει υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικά λιπαρά οξέα.
Απαραίτητα λιπαρά οξέα: Οι σπόροι κολοκύθας είναι πλούσια πηγή των απαραίτητων λιπαρών οξέων που έχουν πολλά οφέλη για την υγεία. Προστατεύουν από σοβαρές ασθένειες για την υγεία, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, η αρθρίτιδα και ο καρκίνος και προωθούν την υγιή και όμορφη επιδερμίδα και τη βελτίωση της δύναμης του εγκεφάλου.
Βιταμίνη Α: Η κολοκύθα είναι πλούσια πηγή βιταμίνης Α. Η τακτική κατανάλωσή της -σπόροι και σάρκα, μπορεί να προωθήσει την υγεία των ματιών και να ενισχύσει το ανοσοποιητικό μας σύστημα.
Βιταμίνη C: Η βιταμίνη C βοηθά στην καταπολέμηση των ελευθέρων ριζών, βελτιώνει το ανοσοποιητικό και προωθεί την παραγωγή κολλαγόνου. Η υψηλή περιεκτικότητα βιταμίνης C στις κολοκύθες, προσφέρει επίσης προστασία έναντι διαφόρων μορφών καρκίνου.
Μαγνήσιο: Τόσο η σάρκα, όσο και οι σπόροι της κολοκύθας, είναι πλούσια σε μαγνήσιο, το οποίο είναι σημαντικό για διάφορες βιολογικές λειτουργίες. Το μαγνήσιο είναι επίσης απαραίτητο για υγιή οστά και δόντια.
Κάλιο και ψευδάργυρος: Η κολοκύθα έχει επίσης κάλιο και ψευδάργυρο. Ο ψευδάργυρος είναι σημαντικός για την οστική πυκνότητα, ιδιαίτερα για τα άτομα με κίνδυνο για οστεοπόρωση. Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και προωθεί την αναπαραγωγική υγεία.
Ίνες: Η σάρκα της κολοκύθας είναι πολύ χαμηλή σε θερμίδες και περιέχει άφθονες ποσότητες εξαιρετικά σημαντικών διαιτητικών ινών. Είναι αποτελεσματική για τη θεραπεία γαστρεντερικών διαταραχών, όπως η δυσκοιλιότητα, η δυσπεψία κλπ. Η υψηλή ποσότητα ινών βοηθά επίσης στην μείωση της LDL -κακής χοληστερόλης -στο αίμα και στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Οφέλη για την υγεία
Καρκίνος του προστάτη: Οι προστατευτικές ενώσεις που υπάρχουν στους σπόρους κολοκύθας και ονομάζονται φυτοστερόλες, μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο του καρκίνου του προστάτη.
Αντιφλεγμονώδη δράση: Η Β καροτίνη που βρίσκεται στους σπόρους και τη σάρκα της κολοκύθας, έχει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Η τακτική κατανάλωση κολοκύθας, μπορεί να προστατεύσει από φλεγμονή στις αρθρώσεις και αρθρίτιδα. Οι κολοκύθες παρέχουν άμεση ανακούφιση στη φλεγμονή, χωρίς τις επιβλαβείς παρενέργειες των αντιφλεγμονωδών φαρμάκων.
Καλή για την επιδερμίδα: Η υψηλή ποσότητα βιταμίνης Α, C και Ε καθώς και ο ψευδάργυρος στην κολοκύθα, την καθιστούν μια εξαιρετική επιλογή για όσους θέλουν να έχουν ένα υγιές και λαμπερό δέρμα. Καταναλώνουμε σπόρους κολοκύθας καθημερινά για την πρόληψη της εμφάνισης ρυτίδων και για να κρατάμε το δέρμα μας ενυδατωμένο.
Αποτρέπει το σχηματισμό πετρών στα νεφρά: Καταναλώνουμε 5 έως 10 γραμμάρια σπόρους κολοκύθας κάθε μέρα καθώς διεγείρουν τα νεφρά και εμποδίζουν τον σχηματισμό λίθων οξαλικού ασβεστίου.
Καταπολεμά την κατάθλιψη: Η σάρκα κολοκύθας περιέχει L-τρυπτοφάνη, μια χημική ένωση που προκαλεί συναισθήματα ευημερίας και ευτυχίας. Συμπεριλαμβάνοντας την κολοκύθα στην καθημερινή μας διατροφή, θα βελτιώσουμε τη διάθεσή μας και θα αποτρέψουμε την κατάθλιψη.
Διουρητική δράση: Οι κολοκύθες είναι φυσικά διουρητικά και βοηθούν στην αποβολή των τοξινών και ανεπιθύμητων αποβλήτων από το σώμα, αφήνοντας μας ανανεωμένους και υγιείς.
Θεραπεία για τον ίκτερο: Ο χυμός που παρασκευάζεται από κολοκύθα είναι μια φυσική θεραπεία για τον ίκτερο.
Η κίτρινη ή και πορτοκαλί, κόκκινη, πράσινη, γαλάζια, λευκή, μαύρη, ανάλογα με την προέλευσή της, κολοκύθα είναι ένα αναρριχώμενο, κολοκυνθοειδές φυτό με όμορφα κίτρινα λουλούδια, που καλλιεργείται ως λαχανικό και δίνει τελικά έναν μεγάλο καρπό. Μπορεί να γεννήθηκε στη Νότια Λατινική Αμερική, όπου την ανακάλυψε ο Κολόμβος αποκαλώντας την «μεγάλο πεπόνι», όμως καλλιεργείται σε όλες τις εύκρατες χώρες. Ο καρπός της μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 100 κιλά -σε Κίνα και Ινδία- δημιουργώντας επιπλέον κίνητρο για τη διοργάνωση αγώνων προς ανάδειξη της μεγαλύτερης κολοκύθας. Οι ιθαγενείς Αμερικανοί τη θεωρούσαν τόσο θρεπτική, που την έθαβαν μαζί με τους νεκρούς, γιατί πίστευαν ότι θα τους χάριζε δύναμη στο τελευταίο τους ταξίδι.Πώς μαγειρεύεται;
Είναι πολύ οικονομική και νόστιμη και καταναλώνεται μέσα σε πίτες -αλμυρές και γλυκές, σούπες, πουρέδες, φαγητά κατσαρόλας, μαρμελάδες ή αποξηραμένη. Κομματιάζεται στον τρίφτη και πολτοποιείται στο μπλέντερ, αλλά θέλει προσοχή στο κόψιμο με το μαχαίρι, όταν επιχειρήσουμε να αφαιρέσουμε τη σκληρή φλούδα της.
Χρήσιμες συμβουλές
• Μπορούμε να τη συντηρήσουμε έως και 6 μήνες, αφού το σκληρό της κέλυφος την κάνει ιδιαίτερα ανθεκτική. Οι αρχαίοι Κινέζοι, μάλιστα, χρησιμοποιούσαν το κέλυφός της ως μέρος αποθήκευσης των φαρμάκων και των βοτάνων.
• Την κίτρινη κολοκύθα θα τη βρούμε σε διάφορα σχήματα -μεγάλη στρογγυλή, σε σχήμα κουδουνιού- από τον Αύγουστο μέχρι το Μάρτιο, ωστόσο η καλύτερη εποχή ωρίμανσής της είναι από τον Οκτώβριο μέχρι το Δεκέμβριο.
• Τα μπαχαρικά που της ταιριάζουν είναι το μοσχοκάρυδο, η κανέλα, το κύμινο, η πάπρικα, το κόλιαντρο και το τζίντζερ.
Θρεπτική αξία ανά 100 γρ.
Θερμίδες.……………………………………34
Υδατάνθρακες …………………………8,6 γρ.
Πρωτεΐνες ……………………………….0,9 γρ.
Λίπος ……………………………………….0,1 γρ.
Β-καροτένιο.…………………………… 820 μg
Κάλιο ……………………………………….350 mg
Μαγνήσιο …………………………………14 mg
Φυτικές ίνες ……………………………..1,5 γρ.
επιμέλεια – επεξεργασία: Βεατρίκη Βίνος